การปรับนโยบายต่างประเทศของไทยต่อเวียดนาม

Abstract

วิทยานิพนธ์ฉบับนี้มุ่งศึกษาถึงการปรับเปลี่ยนนโยบายต่างประเทศของไทยต่อเวียดนาม จากความเป็นปฏิปักษ์กันอย่างรุนแรงตั้งแต่ปี ค.ศ. 1954 แล้วมาคลี่คลายลงตามลำดับหลังปี ค.ศ. 1969 จนถึงขั้นสถาปนาความสัมพันธ์ทางการทูตต่อกันในปี ค.ศ. 1976 ผลการศึกษา พบว่าปัจจัยที่ก่อให้เกิดการปรับเปลี่ยนนโยบายดังกล่าวได้แก่ สภาพแวดล้อมทางการเมืองระหว่างประเทศ และเงื่อนไขทางการเมืองภายในประเทศอันอาจจำแนกได้เป็น 1. การเปลี่ยนแปลงนโยบายของสหรัฐอเมริกาต่อภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้และต่อเวียดนาม จากแต่เดิมเป็นการสกัดกั้นการขยายอิทธิพลของฝ่ายคอมมิวนิสต์มาเป็นนโยบายผ่อนคลายความตึงเครียดกับฝ่ายคอมมิวนิสต์ และถอนกำลังทหารออกจากเวียดนาม การดำเนินการตามนโยบายเช่นนี้ทำให้มีการถอนกำลังทหารออกจากประเทศไทยด้วย ซึ่งเป็นผลให้ผู้นำไทยรู้สึกว่าขาด ผู้ค้ำประกันความมั่นคง จึงต้องหาทางดำเนินนโยบายใหม่ที่เหมาะสมกับสภาพแวดล้อมของตนที่เปลี่ยนไป 2. การได้อำนาจปกครองประเทศของกลุ่มคอมมิวนิสต์ในอินโดจีนทั้งๆ ที่ฝ่ายสหรัฐอเมริกา และประเทศไทยพยายามดำเนินนโยบายการป้องกันประเทศ (forward defense strategy) ระงับการขยายอิทธิพลของคอมมิวนิสต์ในบริเวณนี้ ทำให้ประเทศไทยต้องปรับเปลี่ยนท่าทีใหม่เพื่อความมั่นคงของประเทศ 3. การเปลี่ยนแปลงทางการเมืองภายในประเทศไทยเองหลัง ค.ศ. 1973 ทำให้การเรียกร้องให้มีการปรับเปลี่ยนความสัมพันธ์กับสหรัฐอเมริกา และดำเนินท่าทีเป็นมิตรกับทุกประเทศได้รับการพิจารณาว่าสอดคล้องกับสภาพการณ์ระหว่างประเทศแม้ว่าจะขัดกับอุดมการณ์ของผู้นำไทยก็ตาม