การพัฒนาแบบประเมินมาตรฐานการปฏิบัติงานในสถานศึกษาของนิสิตนักศึกษาครู

Abstract

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ (1) พัฒนามาตรฐานและตัวบ่งชี้การปฏิบัติงานในสถานศึกษาของนิสิตนักศึกษาครู (2) พัฒนาแบบประเมินมาตรฐานการปฏิบัติงานในสถานศึกษาของนิสิตนักศึกษาครู (3) กำหนดเกณฑ์การประเมินมาตรฐานการปฏิบัติงานในสถานศึกษาของนิสิตนักศึกษาครู และ (4) ศึกษาการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นจากแบบประเมินมาตรฐานการปฏิบัติงานในสถานศึกษาของนิสิตนักศึกษาครู วิธีวิจัยเป็นการวิจัยและพัฒนา แบ่งเป็น 3 ระยะ คือ (1) การพัฒนามาตรฐานและตัวบ่งชี้ฯ โดยการศึกษาเอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง และการตรวจสอบความเหมาะสมโดยผู้ทรงคุณวุฒิ (2) การพัฒนาแบบประเมินและกำหนดเกณฑ์การประเมินฯ แล้วตรวจสอบคุณภาพในด้านความตรงตามเนื้อหา ความตรงตามสภาพ ความสอดคล้องระหว่างผู้ประเมิน และความเที่ยงแบบความสอดคล้องภายใน และ (3) การประยุกต์ใช้แบบประเมินเพื่อศึกษาการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นกับนิสิตนักศึกษาครู การเก็บรวบรวมข้อมูลแบ่งออกเป็น 4 ช่วง คือ (1) ก่อนปฏิบัติงานในสถานศึกษา (2) เดือนที่ 1 ของการปฏิบัติงานในสถานศึกษา (3) เดือนที่ 2 ของการปฏิบัติงานในสถานศึกษา และ (4) เดือนที่ 3 ของการปฏิบัติงานในสถานศึกษา โดยเก็บรวบรวมข้อมูลจากนิสิตนักศึกษาครู 8 คน ครูพี่เลี้ยง 8 คน และอาจารย์นิเทศก์ 4 คน แล้ววิเคราะห์ข้อมูลด้วยค่าสถิติบรรยาย และการวิเคราะห์เนื้อหา ผลการวิจัยสรุปได้ดังนี้ 1. มาตรฐานการปฏิบัติงานในสถานศึกษาของนิสิตนักศึกษาครู ประกอบด้วย 3 มาตรฐาน 6 ตัวบ่งชี้ 30 คุณลักษณะ ดังนี้ มาตรฐานที่ 1 คือ สมรรถนะด้านความรู้และการจัดการเรียนรู้ มี 3 ตัวบ่งชี้ คือ การเตรียมแผนการจัดการเรียนรู้ การนำแผนการจัดการเรียนรู้ไปปฏิบัติการสอน และการวัดและประเมินผลการปฏิบัติการสอนของตนเอง มาตรฐานที่ 2 คือ สมรรถนะด้านการวิจัย มี 1 ตัวบ่งชี้ คือ การวิจัยปฏิบัติการในชั้นเรียน และมาตรฐานที่ 3 คือ สมรรถนะด้านการปฏิบัติตนเพื่อพัฒนาตนเอง มี 2 ตัวบ่งชี้ คือ การพัฒนาตนเอง และการพัฒนาการปฏิบัติงาน 2. แบบประเมินมาตรฐานการปฏิบัติงานในสถานศึกษาของนิสิตนักศึกษาครู เป็นมาตรประมาณค่า ที่มีเกณฑ์การให้คะแนนแบบรูบริค โดยแบบประเมินฯ มีความตรงตามเนื้อหา (IOC อยู่ในช่วง 0.70-1.00) มีความตรงตามสภาพ (อยู่ในช่วง 0.70-0.84) มีความสอดคล้องระหว่างผู้ประเมินอยู่ในระดับดี (R= 0.60) และมีความเที่ยงแบบความสอดคล้องภายใน (อยู่ในช่วง 0.50-0.90) 3. เกณฑ์การประเมินมาตรฐานการปฏิบัติงานในสถานศึกษาของนิสิตนักศึกษาครู แบ่งระดับคุณภาพเป็น 4 เกรด คือ เกรด 4 (ช่วงคะแนน 3.40 – 4.00) หมายถึง ดีเยี่ยม เกรด 3 (ช่วงคะแนน 3.20 – 3.39) หมายถึง ดี เกรด 2 (ช่วงคะแนน 3.00 – 3.19) หมายถึง พอใช้ และเกรด 1 (ช่วงคะแนน 2.20 – 2.99) หมายถึง ต้องปรับปรุง 4. ผลการประยุกต์ใช้แบบประเมินมาตรฐานการปฏิบัติงานในสถานศึกษาของนิสิตนักศึกษาครู พบว่า นิสิตนักศึกษาครูทั้ง 8 คน มีการเปลี่ยนแปลงดีขึ้น จากระดับคุณภาพควรปรับปรุง พัฒนาขึ้นเป็นระดับพอใช้ ดี และ ดีเยี่ยมตามลำดับ นอกจากนี้ นิสิตนักศึกษาครู ครูพี่เลี้ยง และอาจารย์นิเทศก์ มีความเห็นสอดคล้องกันว่าแบบประเมินฯ มีคุณลักษณะที่เหมาะสมและสอดคล้องกับสภาพการปฏิบัติงานในสถานศึกษาของนิสิตนักศึกษาครู และเป็นประโยชน์ในการพัฒนานิสิตนักศึกษาครูให้เกิดการเปลี่ยนแปลงที่ดีขึ้น