การหาการเคลื่อนตัวและความลึกล็อคของรอยเลื่อนสะกายในพม่าโดยใช้ข้อมูลจีพีเอส

Abstract

รอยเลื่อนสะกายเป็นรอยเลื่อนขนาดใหญ่ ซึ่งจัดเป็นรอยเลื่อนที่มีพลังและสำคัญที่สุดในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ โดยรอยเลื่อนสะกายนั้นมีพฤติกรรมที่มักจะสะสมพลังงานเป็นเวลานานและสร้างเป็นแผ่นดินไหวขนาดใหญ่ที่เคยส่งผลกระทบด้านแรงสั่นสะเทือนถึงประเทศไทยบริเวณกรุงเทพ ฯ ด้วยเหตุนี้จึงทำการศึกษาพฤติกรรมของรอยเลื่อนสะกาย งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อตรวจสอบรอยเลื่อนสะกาย และการหาตัวแปรอัตราการเคลื่อนตัว (movement rate) ความลึกล็อค (locking depth) รวมถึงการศึกษาพฤติกรรมของเปลือกโลกรอยเลื่อนสะกายที่เป็นรอยเลื่อนสำคัญในพม่า ซึ่งพม่าได้มีการติดตั้งเครื่องรับสัญญาณดาวเทียมจีพีเอสตามขวางของรอยเลื่อนไว้ 8 สถานีอ้างอิง โดยติดตั้งทางตอนใต้และทางตอนเหนือของรอยเลื่อน ได้แก่ สถานี GYBU IGLE WAAW และสถานี SATG ที่ติดตั้งไว้ทางตอนใต้ ส่วนสถานีที่ติดตั้งไว้ทางตอนเหนือ ได้แก่ สถานี HAKA KANI SWBO และสถานี SDWN การศึกษาครั้งนี้ได้ใช้ข้อมูลการรับสัญญาณดาวเทียมจีพีเอสตั้งแต่ปี 2011 – 2014 เป็นเวลาสามปีอย่างต่อเนื่อง โดยประมวลผลด้วยโปรแกรม Bernese ในการวิเคราะห์หาตำแหน่งที่มีความถูกต้องสูงของสถานีทั้ง 8 สถานี เพื่อนำมาใช้ในการหาตัวแปรร่วมกับ Arctangent profile ด้วยสคลิป iat ซึ่งผลการศึกษาการหาอัตราการเคลื่อนตัวของรอยเลื่อนสะกายพบว่าทางตอนเหนือของรอยเลื่อนสะกายมีอัตราการเคลื่อนตัวสูงสุดอยู่ที่ 1 เซนติเมตร ไปทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ และทางตอนใต้ของรอยเลื่อนนั้นมีอัตราการเคลื่อนตัวสูงสุดที่ 2 เซนติเมตร ไปทางด้านทิศตะวันออกเฉียงใต้เช่นกัน สำหรับสถานีที่อยู่ทางตะวันตกของรอยเลื่อนมีการเคลื่อนที่ไปทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือส่วนสถานีทางด้านตะวันออกมีการเคลื่อนที่ไปทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ ซึ่งจะพบว่าเป็นรอยเลื่อนที่มีการเคลื่อนตัวตามแนวราบแบบเลียบขวา และสำหรับผลของความลึกล็อคและค่า Far-field velocity ของรอยเลื่อนสะกายจะพบว่า บริเวณทางตอนเหนือมีค่าความลึกล็อคอยู่ที่ประมาณ 2 กิโลเมตรและมีค่า Far-field velocity ประมาณ 6 เซนติเมตรต่อปี ส่วนทางตอนใต้นั้นมีค่าความลึกล็อคอยู่ที่ประมาณ 7 กิโลเมตรและมีค่า Far-field velocity ประมาณ 3 เซนติเมตรต่อปี ซึ่งอัตราการเคลื่อนตัวและความลึกล็อคนั้นสามารถใช้สันนิษฐานเกี่ยวกับแรงสั่นสะเทือนที่จะเกิดจากแผ่นดินไหวได้