การประยุกต์ใช้วิธีการเลื่อนระยะเพื่อคัดเลือกจุดอันตรายบนทางหลวง

Abstract

การคัดเลือกจุดอันตรายนับเป็นขั้นตอนแรกของการวิเคราะห์หาจุดอันตรายบนถนน ซึ่งความคลาดเคลื่อนของการระบุจุดอันตรายเบื้องต้นอาจทำให้การวิเคราะห์หาจุดอันตรายผิดพลาดไป ส่งผลกระทบต่อการใช้ทรัพยากรในการปรับปรุงความปลอดภัยทางถนนที่ไม่มีประสิทธิภาพ งานวิจัยนี้ได้ศึกษาการคัดเลือกจุดอันตรายด้วยวิธีการเลื่อนระยะ (Sliding-window) 2 แบบด้วยกัน คือ แบบ Regular Intervals Placement และแบบ All-Point Placement โดยอาศัยข้อมูลอุบัติเหตุบนโครงข่ายทางหลวงทั้งประเทศ ระหว่างปี พ.ศ. 2556-2558 ผลการศึกษา พบว่าจุดอันตรายที่ได้จากการเลื่อนระยะแบบ All-Point Placement มีระยะทางรวมมากกว่าการเลื่อนระยะแบบ Regular Interval Placement สอดคล้องกับจำนวนอุบัติเหตุรวมที่ได้มากกว่า แต่กลับได้จำนวนจุดอันตรายน้อยกว่า จากการทดสอบความคงที่ของพื้นที่ (Site Consistency Test) พบว่าการเลื่อนระยะแบบ All-Point Placement สามารถคัดเลือกจุดอันตรายที่มีความเสี่ยงต่อการเกิดอุบัติเหตุได้ดีกว่า จากผลการศึกษาดังกล่าว นำไปสู่การวิเคราะห์หาระยะเลื่อนของการเลื่อนระยะแบบ All-Point Placement ที่เหมาะสมตามกลุ่มถนนทั้ง 12 กลุ่มที่ได้แบ่งกลุ่มตามจำนวนช่องจราจรและปริมาณการจราจร (AADT) โดยได้ศึกษาระยะเลื่อน 4 ระยะ ได้แก่ 100 200 500 และ 1,000 เมตร พบว่าเมื่อจำนวนช่องจราจรและ AADT เพิ่มขึ้น ระยะเลื่อนควรสั้นลง ผลการคัดเลือกได้จำนวนจุดอันตรายเบื้องต้น 2,257 แห่ง เมื่อนำจุดอันตรายที่ได้ไปจัดลำดับความสำคัญตามระดับความเสี่ยงอันตราย ด้วยวิธีการควบคุมอัตราคุณภาพ (Rate Quality Control) พบว่ามีจุดอันตรายที่อยู่ในระดับเสี่ยงอันตรายสูงที่สุด สูง และปานกลาง จำนวน 19 555 และ 648 แห่งตามลำดับ งานวิจัยนี้สามารถช่วยให้เข้าใจถึงปัจจัยที่มีผลกระทบต่อกระบวนการคัดเลือกจุดอันตราย โดยสามารถนำไปปรับเกณฑ์ในการคัดเลือกจุดอันตรายให้ดียิ่งขึ้นได้ ส่งผลต่อการใช้งบประมาณในการปรับปรุงและแก้ไขจุดอันตรายที่มีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น