การจัดการคุณภาพน้ำของลุ่มน้ำเพชรบุรีโดยใช้แบบจำลองทางคณิตศาสตร์

Abstract

การจัดการคุณภาพน้ำของลุ่มน้ำเพชรบุรีโดยใช้แบบจำลองทางคณิตศาสตร์ ได้ทำการศึกษาคุณภาพน้ำ โดยดัชนีคุณภาพน้ำที่ทำการศึกษา ได้แก่ ปริมาณออกซิเจนที่ละลายน้ำ ความสกปรกในรูปบีโอดี ของแข็งที่ละลายน้ำ ของแข็งแขวนลอย ฟอสเฟต แอมโมเนีย ไนเตรท โลหะหนัก โคลิฟอร์มแบคทีเรียทั้งหมด และฟีคัลโคลิฟอร์มแบคทีเรีย แหล่งกำเนิด ศึกษาปริมาณน้ำเสียและปริมาณความสกปรกจากกิจกรรมต่าง ๆ ที่ถูกระบายลงสู่แม่น้ำเพชรบุรีและลำน้ำสาขาในช่วงระหว่างเดือนพฤษภาคม 2549 ถึงเดือนเมษายน 2550 และทำแผนจัดการคุณภาพน้ำ พบว่า บริเวณที่มีคุณภาพน้ำเสื่อมโทรม ได้แก่ เขตเทศบาลตำบลท่ายางและเทศบาลตำบลบ้านแหลม ปริมาณน้ำเสียเฉลี่ยที่ถูกทิ้งลงสู่แม่น้ำเพชรบุรีมีค่าเท่ากับ 220,718 ลูกบาศก์เมตรต่อวัน ซึ่งคิดเป็นความสกปรกเฉลี่ยเท่ากับ 3,504 กิโลกรัมต่อวัน แหล่งกำเนิดน้ำเสียที่สำคัญ ได้แก่ ชุมชนและนาข้าว เมื่อคาดการณ์คุณภาพน้ำของแม่น้ำเพชรบุรีในอีก 30 ปีข้างหน้าโดยใช้แบบจำลองทางคณิตศาสตร์ MIKE11 พบว่า ค่าความสกปรกในรูปบีโอดีของแม่น้ำเพชรบุรีตอนล่างจะมีค่าเพิ่มจาก 2.75 มิลลิกรัมต่อลิตรในปี 2550 เป็น 2.94 มิลลิกรัมต่อลิตรในปี 2580 ถ้าไม่มีการจัดการคุณภาพน้ำ สาเหตุสำคัญที่ส่งผลกระทบต่อคุณภาพน้ำของแม่น้ำเพชรบุรี ได้แก่ น้ำเสียจากชุมชนและนาข้าวริมแม่น้ำเพชรบุรี และน้ำเสียจากห้วยแม่ประจันต์ ดังนั้นแผนการจัดการคุณภาพน้ำจึงถูกกำหนดขึ้น เพื่อลดความรุนแรงของปัญหาคุณภาพน้ำของแม่น้ำเพชรบุรีเสื่อมโทรมและเพื่อให้คุณภาพน้ำของแม่น้ำเพชรบุรีอยู่ในเกณฑ์มาตรฐานแหล่งน้ำผิวดินประเภทที่ 2 และ 3 ไม่ต่ำกว่าร้อยละ 85 แผนจัดการคุณภาพน้ำของลุ่มน้ำเพชรบุรีประกอบด้วย 1 ยุทธศาสตร์ คือ ควบคุมและป้องกันมลพิษที่จะส่งผลกระทบต่อแม่น้ำเพชรบุรีและลำน้ำสาขา ซึ่งมีทั้งหมด 3 มาตรการ ได้แก่ อนุรักษ์และฟื้นฟูคุณภาพน้ำของแม่น้ำเพชรบุรีให้อยู่ในมาตรฐานแหล่งน้ำผิวดินประเภทที่ 2 และ 3 เร่งรัดให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นจัดสร้างระบบบำบัดน้ำเสียที่มีประสิทธิภาพและเหมาะสม และส่งเสริมการทำนาข้าวที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม