การบริหารจัดการสำนักงานสถาปนิกจัดตั้งใหม่ : กรณีศึกษาสำนักงานสถาปนิกที่จัดตั้งในช่วงปี พ.ศ. 2543-2549

Abstract

การประกอบวิชาชีพสถาปัตยกรรมภาคเอกชนในประเทศไทยได้มีการพัฒนา และขยายตัวเรื่อยมาตั้งแต่ในอดีต (พ.ศ. 2475) สำนักงานที่ประสบความสำเร็จในอดีตนั้นอาจจะไม่มีเป้าหมายหรือนโยบายที่ชัดเจน แต่ในสถานการณ์ปัจจุบัน จากการแข่งขันในตลาดที่สูงมากขึ้น การขยายตัวของลูกค้าที่มีความซับซ้อนมากขึ้น มีผลให้สำนักงานต้องแสดงจุดแข็ง และภาพพจน์ของสำนักงานอย่างชัดเจน รวมทั้งการพัฒนาและการรักษาบุคลากรของสำนักงาน หลังจากการเปลี่ยนแปลงทางด้านเศรษฐกิจตั้งแต่ปีพ.ศ. 2540 สำนักงานสถาปนิกที่ปฏิบัติวิชาชีพมีจำนวนเพิ่มมากขึ้น ส่งผลให้สำนักงานที่เกิดขึ้นใหม่มีรูปแบบ และการบริหารจัดการที่เปลี่ยนแปลงไปตามปัจจัยที่ส่งผลต่อการก่อตั้งสำนักงานของสถาปนิกที่มีมากขึ้น การก่อตั้งสำนักงานจึงจำเป็นที่ผู้บริหารต้องมีความพร้อม และความเข้าใจในการบริหารจัดการสำนักงานทุกๆด้าน งานวิจัยนี้มีจุดประสงค์ในการศึกษารูปแบบการบริหารสำนักงาน เพื่อให้ทราบถึงแนวความคิดของผู้บริหารสำนักงานจัดตั้งใหม่ในปัจจุบันที่มีต่อหลักการบริหารจัดการสำนักงาน รวมถึงรูปแบบของสำนักงานที่แตกต่างกันไปเพื่อความเหมาะสมกับนโยบายของผู้บริหาร รวมถึงเพื่อรับมือกับสภาวะแวดล้อมภายนอกทั้งด้านเศรษฐกิจ สังคม ในยุคปัจจุบัน วิธีการศึกษา เป็นการสัมภาษณ์ผู้บริหารสำนักงานสถาปนิกจำนวน 19 สำนักงานที่จดทะเบียนจัดตั้งกับกระทรวงพาณิชย์ในช่วงปีพ.ศ. 2543-2549 โดยแบ่งออกเป็น 2 กลุ่มคือ 1.) กลุ่มสำนักงานที่ผู้บริหารมีอายุระหว่าง 30 - 36 ปี 2.) กลุ่มสำนักงานที่ผู้บริหารมีอายุระหว่าง 37-55 ปี โดยใช้เครื่องมือในการเก็บข้อมูลภาคสนามเป็นแบบสัมภาษณ์กึ่งมีโครงสร้าง และวิเคราะห์ข้อมูลเชิงบรรยายโดยอาศัยการแจกแจงความถี่ประกอบการวิเคราะห์ ผลการศึกษาพบว่า มีปัจจัยสำคัญหลายประการที่ส่งผลต่อรูปแบบการบริหารจัดการสำนักงานอาทิ ผู้บริหารสำนักงาน ลูกค้า และหลักการบริหารจัดการสำนักงาน เป็นต้น ซึ่งรูปแบบการบริหารจัดการสำนักงานในกลุ่มเป้าหมายแต่ละกลุ่มมีความแตกต่างกัน ขึ้นอยู่กับความรู้ และประสบการณ์ของผู้บริหารเป็นหลัก โดยในกลุ่มผู้บริหารอายุ 30 ปี จะให้ความสำคัญกับด้านการควบคุมคุณภาพมากที่สุด และด้านการบริหารบุคลากร เป็นลำดับต่อมาควบคู่กันไป กลุ่มผู้บริหารอายุ 33 - 36 ปี ให้ความสำคัญกับการวางตำแหน่งของสำนักงานในตลาดเพิ่มขึ้น ส่วนกลุ่มผู้บริหารสำนักงานอายุ 37 ปีขึ้นไป จะให้ความสำคัญในหลักการบริหารสำนักงานเกือบทุกด้านทั้งการควบคุมคุณภาพ การตลาด การเงินและการบัญชี การจัดองค์กร และการบริหารบุคลากร โดยให้ความสำคัญแก่หลักการบริหารจัดการที่แตกต่างกันไปตามนโยบาย และวิสัยทัศน์ของผู้บริหารเป็นสำคัญ