ความจำเป็นในการใช้ยาปฏิชีวนะกลุ่มคาร์บาพีเนมส์ เพื่อครอบคลุมเชื้อที่สร้างเอ็นไซม์เบต้าแลคแตมเมสชนิดกว้าง ในการติดเชื้อภายในช่องท้องชุมชน: แบบสหสถาบัน

Abstract

ที่มา การติดเชื้อแบคทีเรียกรัมลบชนิดแท่งในกลุ่ม Enterobacteriaceae กำลังเป็นปัญหาสำคัญในทางสาธารณสุขทั้งในทางอายุรกรรมและศัลยกรรม เนื่องจากในปัจจุบันเชื้อในกลุ่มนี้มีความไวต่อยาปฏิชีวนะลดลงเป็นอย่างมาก ทำให้มีปัญหาในการเลือกใช้ยาปฏิชีวนะในการรักษา ซึ่งก็ขึ้นอยู่กับข้อมูลทางระบาดวิทยาในแต่ละสถานที่ ซึ่งในปัจจุบันได้มีการแนวทางปฏิบัติเกี่ยวกับการติดเชื้อภายในช่องท้องจากชุมชน ให้คำแนะนำในการเลือกใช้ยาปฏิชีวนะ ซึ่งในการติดเชื้อภายในช่องท้องจากชุมชนนั้นไม่ได้มีการเก็บสิ่งตรวจเพื่อเพาะเชื้อเป็นแบบปกติ จึงเป็นที่มาของการศึกษานี้เพื่อหาความชุกของเชื้อกลุ่ม Enterobacteriaceae ที่มีการสร้างเอ็นไซม์เบต้าแลคแตมเมสชนิดกว้าง วิธีการศึกษา ทำในผู้ป่วยที่ได้รับการวินิจฉัยว่ามีการติดเชื้อภายในช่องท้องจากชุมชนที่เข้ามารับการผ่าตัดรักษา ทำการเก็บข้อมูลทั่วไป ประวัติการเจ็บป่วยการรับยาปฏิชีวนะ หลังจากนั้นนำสิ่งส่งตรวจ(เนื้อเยื่อและ/หรือสารคัดหลั่ง) มาเพาะเชื้อหาเชื้อจุลชีพก่อโรคโดยจำแนกตามสายพันธุ์ และส่งตรวจหาการสร้างเอ็นไซม์เบต้าแลคแตมเมสชนิดกว้าง ผลการศึกษา ทำการศึกษาในผู้ป่วยอายุเฉลี่ย 29 ปี ซึ่งเพาะเชื้อจากสิ่งส่งตรวจขึ้นทั้งหมด 55 ราย จากผู้ป่วยทั้งสิ้น 113 ราย สาเหตุของการติดเชื้อภายในช่องท้องจากชุมชนเป็นส่วนใหญ่คือ ไส้ติ่งอักเสบเฉียบพลัน ซึ่งตรวจพบการสร้างเอ็นไซม์เบต้สแลคแตมเมสชนิดกว้างทั้งสิ้น 21 ราย ซึ่งคิดเป็นความชุกร้อยละ 38.2 จากสิ่งส่งตรวจที่เพาะเชื้อขึ้น 60 เชื้อ จากผู้ป่วย 55 ราย ซึ่งจำแนกเป็น ESBL-producing E.coli ร้อยละ 38.8 ( 19 จาก 49 สิ่งส่งตรวจ ) และเป็น ESBL-producing K. Pneumoniae ร้อยละ 9.1 ( 1 จาก 11 สิ่งส่งตรวจ ) สรุปผลการศึกษา การตรวจหาการสร้างเอ็นไซม์เบต้าแลคแตมเมสชนิดกว้าง ในผู้ป่วยที่มีการติดเชื้อภายในช่องท้องจากชุมชน พบว่ามีความชุกถึงร้อยละ 38.2 ซึ่งค่อนข้างสูง และอาจจะมีผลที่ต้องใช้ยาปฏิชีวนะที่ออกฤทธิ์ครอบคลุมเชื้อกลุ่มนี้ด้วย ซึ่งถาพิจารณาจากข้อมูลความไวต่อยาปฏิชีวนะที่ได้นั้นทำให้สามารถที่จะเลือกใช้ยาปฏิชีวนะตัวอื่นที่ไม่ใช่กลุ่มคาร์บาพีเนมส์ในการรักษาได้ ซึ่งต้องพิจารณาจากข้อมูลภายในสถาบันนั้น