การสำรวจธรณีฟิสิกส์แหล่งโบราณคดีก่อนประวัติศาสตร์ อำเภอบ้านกรวด จังหวัดบุรีรัมย์

Abstract

การศึกษาการสำรวจธรณีฟิสิกส์ด้วยเรดาห์ (Ground Penetration Radar, GPR) เป็นการสำรวจด้านธรณีฟิสิกส์โดยใช้คลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า (Electromagnetic Waves, EM) ในการตรวจสอบสภาพใต้พื้นดิน ซึ่งเป็นที่ยอมรับกันทั่วโลกว่าเป็นวิธีที่มีประสิทธิภาพและสามารถตรวจวัดได้รวดเร็วอีกทั้งไม่ทำลายวัสดุที่ทดสอบ ทำให้เป็นที่นิยมมากในปัจจุบัน การประยุกต์ใช้ GPR นั้นมีมากมายหลายด้าน โดยได้ทำการสำรวจแหล่งโบราณคดีปราสาททอง อำเภอบางบ้านกรวด จังหวัดบุรีรัมย์ เริ่มจากการทดสอบหาความถี่ที่เหมาะสมของเครื่องมือที่สามารถตอบสนองต่อโบราณวัตถุได้ชัดเจน คือ ความถี่ 900 MHz จากนั้นจึงทำการเก็บข้อมูล GPR ในพื้นที่ 100 ชุดข้อมูล และพบว่ามีค่าความผิดปกติที่สามารถแยกความแตกต่างของดินและศิลาแลงที่ฝังอยู่ใต้ดินได้ นอกจากนี้ความถี่ดังกล่าวยังสามารถแยกแยะและระบุขอบเขตของสระน้ำโบราณ ที่ทำจากดินโดยสังเกตจากค่าความผิดปกติที่เกิดจากการสะสมตัวในช่วงเวลาที่ต่างกันของดินในยุคโบราณและดินในปัจจุบัน ดังนั้นจึงสรุปได้ว่า ความถี่ขนาด 900 MHz คือความถี่ที่เหมาะสมในการสำรวจทางโบราณคดีเพื่อแยกแยะโครงสร้างโบราณทั้งแบบที่แตกต่างกัน เช่น ศิลาแลงกับดิน และแบบที่เป็นวัสดุที่เหมือนกัน เช่นดินกับดิน ทั้งนี้จากการศึกษาดังกล่าว พบว่านอกจากพบศิลาแลงโผล่พ้นผิวดินเล็กน้อยแล้ว ยังมีโบราณวัตถุและสิ่งก่อสร้างในสมัยก่อนจำนวนมากหลงเหลืออยู่ในชั้นใต้ดินของปราสาททอง เช่น ถนนศิลาแลง และบ่อน้ำโบราณซึ่งถูกปิดทับโดยดินจนหมด