การรวมระบบเงินทดแทนกับระบบประกันสังคมเพื่อความเสมอภาคในการเข้าถึงสิทธิประโยชน์ของผู้ใช้แรงงาน

Abstract

การประกันสังคมเป็นสวัสดิการที่รัฐจำเป็นต้องใช้ เพื่อสร้างความเป็นธรรมทางสังคมให้แก่ผู้ใช้แรงงาน และตามมาตรฐานสากลนั้น การประกันสังคมที่ดี หมายถึง การประกันสังคมที่คุ้มครองทุกคนอย่างเสมอภาค และสามารถจัดสรรให้มีหลักประกันที่เพียงพอแก่ความต้องการของผู้ใช้แรงงาน ซึ่งแม้ว่าแต่ละประเทศจะมีแนวทางการจัดทำระบบการประกันสังคมที่แตกต่างกัน แต่เมื่อมองจากภาพรวมทั่วโลกแล้ว จะเห็นได้ว่ากระแสโลกในปัจจุบันมีแนวทางขยายความคุ้มครองการประกันสังคมให้ครอบคลุมทั่วถึงมากขึ้นและคุ้มครองอย่างเท่าเทียมกันมากขึ้น การประกันสังคมเริ่มใช้ในประเทศไทยนับตั้งแต่ปี พ.ศ. 2517 เมื่อจัดตั้งระบบเงินทดแทน อย่างไรก็ตาม เมื่อเริ่มจัดตั้งระบบการประกันสังคมประเภทอื่น ๆ ในปี พ.ศ. 2534 เป็นต้นมา ระบบเงินทดแทนกลับถูกแยกเป็นเอกเทศออกจากระบบประกันสังคม ทำให้เกิดความเหลื่อมล้ำระหว่างสองระบบดังกล่าว อันส่งผลให้เกิดภาระที่ไม่จำเป็นแก่ผู้มีส่วนได้เสียทุกฝ่าย ช่องว่างทางกฎหมายซึ่งเพิ่มโอกาสในการกระทำผิดทั้งโดยเจตนาและไม่เจตนา รวมถึงการให้ความคุ้มครองที่ไม่เท่าเทียมกันอย่างไม่เป็นธรรม ปัญหาดังกล่าวจึงเป็นหนึ่งในปัจจัยความท้าทายที่สมควรได้รับความสนใจจากรัฐบาล หากประเทศไทยสามารถพัฒนาระบบการประกันสังคมให้มีเอกภาพยิ่งขึ้น ด้วยการรวมระบบเงินทดแทนและระบบประกันสังคมประเภทอื่น ๆ ผู้ใช้แรงงานย่อมสามารถเข้าถึงสิทธิประโยชน์ได้อย่างเสมอภาคและมีประสิทธิภาพตามมาตรฐานสากลต่าง ๆ เช่น แผนปฏิบัติการของสหประชาชาติ ปี ค.ศ. 2030 ว่าด้วยการพัฒนาอย่างยั่งยืน แผนปฏิบัติการขององค์การแรงงานระหว่างประเทศว่าด้วยงานที่มีคุณค่า และยุทธศาสตร์การบริหารเชิงกลยุทธ์ของสมาคมการประกันสังคมระหว่างประเทศว่าด้วยการประกันสังคมที่มีความเป็นพลวัต เป็นต้น ซึ่งเป็นหนึ่งในมาตรการสร้างภาพลักษณ์ที่ดีของประเทศไทยในฐานะประเทศชั้นนำของประชาคมอาเซียน อันเป็นสิ่งที่จำเป็นเพื่อรับมือการแข่งขันในเวทีระหว่างประเทศต่อไปในอนาคต