การวิเคราะห์โครงสร้างต้นทุนของการใช้ทางรถไฟระหว่างเมืองของประเทศไทย

Abstract

รถไฟเป็นระบบการขนส่งที่ต้องการการลงทุนในโครงสร้างพื้นฐานอย่างมาก ทั้งในด้านการก่อสร้างและการซ่อมบำรุงรักษา การบริหารจัดการโครงสร้างพื้นฐานให้เกิดประโยชน์เต็มประสิทธิภาพในอนาคต จำเป็นที่จะต้องทราบ ต้นทุนและปัจจัยที่ส่งกระทบต่อต้นทุนเพื่อใช้เป็นข้อมูลในการใช้ประโยชน์ เช่น การอุดหนุนจากภาครัฐ การคิดค่าใช้ทางจากผู้ประกอบการเดินรถ ในกรณีที่มีการแยกส่วนการบริหารจัดการระหว่างโครงสร้างพื้นฐานกับล้อเลื่อน สำหรับการศึกษาของงานวิจัยนี้เป็นการศึกษาต้นทุนของค่าก่อสร้าง และค่าซ่อมบำรุงรักษา จากเส้นทางเดินรถของการรถไฟ 5 เส้นทาง ได้แก่ เส้นทาง ชุมทางหนองปลาดุก – ราชบุรี เส้นทาง ชุมทางบัวใหญ่ – ขอนแก่น เส้นทาง ธนบุรี – ชุมทางตลิ่งชัน เส้นทาง นครราชสีมา – ชุมทางบัวใหญ่ และ เส้นทาง ลาดกระบัง – แหลมฉบัง จากการศึกษาพบว่า ค่าซ่อมบำรุงระบบอาณัติสัญญาณและโทรคมนาคมมีค่าเฉลี่ยอยู่ในช่วง 1.3 ถึง 1.7 ล้านบาทต่อปีต่อสถานี และค่าซ่อมบำรุงทางรถไฟมีค่าซ่อมบำรุงทางรถไฟเฉลี่ยต่อปี อยู่ในช่วง 280,000 ถึง 310,000 บาทต่อหนึ่งทางต่อกิโลเมตร โดยปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อค่าซ่อมบำรุงทาง คือ ความหนาแน่นการเดินรถ และ ค่าคุณภาพทาง และเมื่อเปรียบเทียบการซ่อมบำรุงรักษาที่น้ำหนักบรรทุกเท่ากัน พบว่าค่าซ่อมบำรุงทางรถไฟเป็นครึ่งหนึ่งของค่าซ่อมบำรุงถนน