ลักษณะสาเหตุและปัญหาในกระบวนการย้ายเข้าอาคารโรงพยาบาล : กรณีศึกษาอาคารภูมิสิริมังคลานุสรณ์ โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์

Abstract

โครงการก่อสร้างอาคารภูมิสิริมังคลานุสรณ์ จัดทำขึ้นโดยโรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย มีวัตถุประสงค์เพื่อแก้ปัญหาการกระจัดกระจายของงานบริการและความไม่เพียงพอของจำนวนผู้ป่วยที่ต้องการรับการรักษาพยาบาล อีกเหตุผลหนึ่งนั้นเพื่อเป็นการพัฒนาความเป็นเลิศทั้งทางวิชาการ การวิจัย และการบริการ เป็นอาคารสูง 29 ชั้น และชั้นใต้ดิน 4 ชั้น มีพื้นที่ใช้สอยรวม 224,752 ตารางเมตร สามารถรองรับผู้ป่วยได้ 1,332 เตียง พบว่าการดำเนินการในช่วงการย้ายหน่วยงานเข้าอาคารเกิดความล่าช้าทำให้ไม่สามารถเปิดใช้งานได้ตามแผนที่วางไว้ ส่งผลให้เกิดความเสียหายเป็นมูลค่ามหาศาลทั้งด้านค่าใช้จ่าย และผลผลิตจากการใช้งานอาคาร การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาลักษณะของปัญหา ผลกระทบจากปัญหา และสาเหตุที่ทำให้เกิดปัญหาในช่วงการย้ายเข้าอาคาร เป็นการศึกษาแบบกรณีศึกษาจากหน่วยงานที่ทำการย้ายเข้าอาคาร เก็บรวบรวมข้อมูลจากการสืบค้นเอกสาร รายงานการประชุม และเข้าร่วมสังเกตการณ์ในที่ประชุมติดตามความก้าวหน้าอาคารภูมิสิริฯ ทำการวิเคราะห์ สรุปและอภิปรายผล จากการศึกษาพบว่าทางโรงพยาบาลได้แบ่งขั้นตอนในการย้ายเข้าอาคารออกเป็น 4 ขั้นตอนประกอบด้วย การตรวจ 5 ฝ่าย การตรวจความพร้อม การเตรียมการย้าย และการย้ายเข้าอาคาร มีงานที่เกี่ยวข้องคือ งานก่อสร้าง งานระบบประกอบอาคาร งานตกแต่งภายใน และงานติดตั้งอุปกรณ์ทางการแพทย์ จากการศึกษาหน่วยงาน 10 กรณีศึกษา พบลักษณะของปัญหาที่ทำให้ไม่สามารถย้ายเข้าอาคารได้ตามกำหนดจำแนกได้ 9 ลักษณะ ได้แก่ ปัญหาการก่อสร้างและควบคุมงาน ปัญหาต่อเนื่อง ปัญหาการออกแบบ ปัญหาความต้องการของผู้ใช้งาน ปัญหาการปฏิบัติงาน ปัญหาการวางแผน ปัญหาการจัดซื้อ ปัญหาความรับผิดชอบ และปัญหาการจัดการ จากปัญหาที่พบส่งผลให้เกิดผลกระทบ 5 ลักษณะ ได้แก่ งานเพิ่ม งานที่ต้องแก้ไข งานล่าช้า งานยังไม่ได้ดำเนินการ และงานหยุดชะงัก พบว่าพื้นที่ที่มีลักษณะการใช้งานเหมือนกันจะพบปัญหาลักษณะเดียวกัน และปัญหาหลักในการย้ายเข้าอาคารพบว่าเกิดจากงานระบบประกอบอาคาร จากการวิเคราะห์หาสาเหตุพบว่าสามารถจำแนกสาเหตุออกเป็น 9 กลุ่มสาเหตุ ได้แก่สาเหตุจาก การก่อสร้าง การควบคุมงาน การออกแบบ การกำหนดความต้องการ การวางแผน การปฏิบัติงาน การจัดการ ระยะเวลาดำเนินโครงการ และสาเหตุต่อเนื่องจากปัญหาอื่น ซึ่งพบว่าสาเหตุมีความสัมพันธ์ต่อเนื่องกัน โดยสามารถจำแนกต้นเหตุของปัญหาได้ 4 กลุ่มได้แก่ การกำหนดความต้องการ คุณภาพงาน การจัดการงานก่อสร้าง และการบริหารโครงการ ผลการศึกษาชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของงานบริหารจัดการโครงการ ซึ่งมีความสัมพันธ์เชื่อมโยงกับปัญหาส่วนใหญ่ที่เกิดขึ้นในช่วงการย้ายเข้าอาคาร การศึกษานี้จะเป็นบทเรียนที่จะเป็นประโยชน์ต่อการวางแผน และการจัดการโครงการก่อสร้างอาคารโรงพยาบาล ที่ต้องมีการย้ายหน่วยงานเดิมเข้าอาคาร โดยเฉพาะโรงพยาบาลรัฐบาล เพื่อช่วยในการวางแนวทางป้องกันไม่ให้เกิดปัญหาในการย้ายเข้าอาคาร