การวิเคราะห์หลักสูตรวิชาชีพของวิทยาลัยครูในกรุงเทพมหานคร

Abstract

วัตถุประสงค์ของการวิจัย 1.เพื่อวิเคราะห์เนื้อหาหลักสูตรวิชาชีพของวิทยาลัยครู 2.เพื่อศึกษาความคิดเห็นของผู้บริหาร อาจารย์ และนักศึกษา เกี่ยวกับหลักสูตรวิชาชีพของวิทยาลัยครู วิธีดำเนินการวิจัย 1. การวิจัยครั้งนี้ใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงบรรยาย (Descriptive Research) เอกสารและประชากรที่ใช้ในการวิจัยได้แก่ หลักสูตรวิทยาลัยครู พ.ศ. 2528 ของสภาการฝึกหัดครู กับผู้บริหาร อาจารย์ และนักศึกษา ที่เกี่ยวข้องกับหลักสูตรวิชาชีพของวิทยาลัยครูในกรุงเทพมหานคร ภาคการศึกษาที่ 2 ปีการศึกษา 2528 จำนวน 340 คน และได้รับแบบสอบถามคืนเป็นแบบสอบถามที่สมบูรณ์ 296 ชุด คิดเห็นร้อยละ 87.06 2. เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยมี 2 ประเภท ได้แก่ 2.1 เครื่องมือที่ใช้ในการวิเคราะห์เอกสารหลักสูตร คือ ตารางวิเคราะห์องค์ประกอบของหลักสูตร ตารางวิเคราะห์ความมุ่งหมายของหลักสูตร ตารางวิเคราะห์โครงสร้างของหลักสูตร ตารางวิเคราะห์เนื้อหาวิชาของหลักสูตร 2.2 เครื่องมือที่ใช้ในการศึกษาความคิดเห็น คือ แบบสอบถาม 3 ชุด ได้แก่ แบบสอบถามสำหรับผู้บริหาร แบบสอบถามสำหรับอาจารย์ และแบบสอบถามสำหรับนักศึกษา ลักษณะของแบบสอบถามเป็นแบบประเมินค่า (Rating Scale) 5 ค่า และมีคำถามปลายเปิดถามด้านปัญหาและข้อเสนอแนะในการปรับปรุงหลักสูตร 3. การวิเคราะห์ข้อมูล แบ่งเป็น 2 ตอน คือ วิเคราะห์ข้อมูลจากเอกสารหลักสูตรและวิเคราะห์ข้อมูลจากแบบสอบถาม โดยวิเคราะห์ด้วยค่าความถี่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย และค่าความเบี่ยงเบนมาตรฐาน แล้วนำเสมอในรูปตารางประกอบคำบรรยาย สรุปผลการวิจัย 1. ผลการวิเคราะห์เอกสารหลักสูตร พบว่า หลักสูตรวิชาชีพของวิทยาลัยครูในกรุงเทพมหานครเป็นหลักสูตรแบบกว้าง ไม่ได้ระบุองค์ประกอบไว้ครบ ระบุไว้แต่ความมุ่งหมายทั่วไปของหลักสูตร โครงสร้างของหลักสูตร และเนื้อหาวิชา และองค์ประกอบของหลักสูตรที่ปรากฏทุกหลักสูตรก็สอดคล้องกับเกณฑ์มาตรฐานหลักสูตรปริญญาตรี พ.ศ. 2525 ของทบวงมหาวิทยาลัย 2. ผลการวิเคราะห์ความคิดเห็นของผู้บริหาร อาจารย์ และนักศึกษา เกี่ยวกับหลักสูตรในด้านต่าง ๆ พบว่า ผู้บริหารมีความเห็นว่า มีความคล่องตัวในการบริหารงานด้านการวัด และประเมินผลอยู่ในระดับปานกลางค่อนข้างสูง ต้องการความช่วยเหลือและความร่วมมือจากหน่วยงานของรัฐและเอกชนอยู่ในระดับมาก ความเหมาะสมของงบประมาณที่จัดให้เกี่ยวกับการเรียนการสอนและรายได้อื่นเพื่อเสริมเงินงบประมาณอยู่ในระดับน้อย อาจารย์ผู้สอนมีความเห็นว่า ความมุ่งหมายของหลังสูตรในหมวดวิชาที่ตนเองเกี่ยวข้องกล่าวไว้ชัดเจนอยู่ในระดับปานกลางมากกว่ารายการอื่น ๆ การจัดกลุ่มวิชาเฉพาะสาขาหรือวิชาเอกให้เรียนแทนการฝึกงานได้อยู่ในระดับมาก และการจัดหมวดวิชาเลือกเสรีให้มีจำนวนหน่วยกิตไม่น้อยกว่า 4 หน่วยกิต จากกลุ่มวิชาใดก็ได้อยู่ในระดับน้อย เนื้อหาสนองความสนใจและความต้องการของผู้เรียนอยู่ในระดับน้อย และความสอดคล้องของเนื้อหากับความมุ่งหมายเฉพาะกลุ่มวิชาอยู่ในระดับปานกลาง อาจารย์ใช้วิธีสอนโดยการฝึกปฏิบัติอยู่ในระดับมาก และใช้วิธีการสัมมนา การเชิญวิทยากรมาบรรยาย การศึกษานอกสถานที่ อยู่ในระดับน้อย อาจารย์ใช้วิธีวัดและประเมินผลโดยการสอบภาคทฤษฎีอยู่ในระดับมาก และไม่มีปัญหาในเรื่องการวัดและประเมินผล นักศึกษามีความเห็นว่า ตนเองได้รับความรู้และทักษะจากวิชาเอกอยู่ในระดับมาก ได้รับการวัดและประเมินผลโดยวิธีการสอบภาคทฤษฎี การเขียนรายงานจากการค้นคว้าอยู่ในระดับมาก การสอบปากเปล่า และการสังเกตอยู่ในระดับน้อย กิจกรรมการเรียนการสอนที่เป็นการอภิปราย การสัมมนา การฝึกปฏิบัติ การเชิงวิทยากรมาบรรยายการศึกษานอกสถานที่อยู่ในระดับน้อย ข้อเสนอแนะ 1. วิทยาลัยต้องการความช่วยเหลือและความร่วมมือจากหน่วยงานของรัฐและเอกชนในเรื่องสถานที่ฝึกงาน และบุคลากรที่เชี่ยวชาญเฉพาะด้านมาช่วยในการเรียนการสอนจึงเสนอให้มีการแก้ไขปัญหาในรูปคณะกรรมการและแต่ละวิทยาลัยไม่ควรเปิดสอนในสาขาวิชาที่ซ้ำกัน แล้วรับความช่วยเหลือจากภายนอกให้น้อยที่สุด 2. วิทยาลัยได้รับเงินงบประมาณจำกัด และรายได้อื่นเพื่อเสริมเงินงบประมาณก็น้อย จึงควรแสวงหาการบริจาคเงินทุน และเครื่องมืออุปกรณ์อีกเป็นจำนวนมาก 3. เนื้อหาวิชาบางวิชาสนองความสนใจและความต้องการของผู้เรียนน้อย ไม่สอดคล้องกับความมุ่งหมายของหลักสูตร อาจารย์ใช้วิธีสอนโดยการสัมมนา ศึกษานอกสถานที่ การอภิปราย และฝึกปฏิบัติน้อย ใช้วิธีวัดผลโดยการสอบภาคทฤษฎีมาก จึงเสนอให้มีการพัฒนาคณาจารย์ เพื่อแก้ไขจุดอ่อนดังกล่าว