ปัญหากฎหมายเกี่ยวกับการรวมธุรกิจตามพระราชบัญญัติการแข่งขันทางการค้า พ.ศ. 2542

Abstract

วิทยานิพนธ์ฉบับนี้มุ่งศึกษาถึงแนวคิดทางเศรษฐศาสตร์เรื่องการรวมธุรกิจ และการรวมธุรกิจในรูปแบบต่างๆ รวมถึงมาตรการทางกฎหมายเรื่องการรวมธุรกิจของต่างประเทศ ในการควบคุมพฤติกรรมการแข่งขันที่ก่อให้เกิดการจำกัดหรือกีดกันการแข่งขันโดยเสรีและเป็นธรรม เพื่อศึกษาวิเคราะห์ประสบการณ์ในการบังคับใช้กฎหมายการแข่งขันทางการค้าของต่างประเทศ และประเมินข้อที่ควรปรับเปลี่ยนหากนำมาใช้ในประเทศไทย เพื่อนำเสนอแนวทางและมาตรการทางกฎหมายเกี่ยวกับการรวมธุรกิจ ที่จะมีผลทำให้รักษาโครงสร้างตลาดให้ไม่มีการรวบอำนาจทางเศรษฐกิจมากเกินไป และมีการแข่งขันระหว่างผู้ประกอบการอย่างแท้จริงได้ ผลการศึกษาพบว่าการรวมธุรกิจในปัจจุบันมีการพัฒนาขึ้นจากในอดีต โดยมีทั้งการเปลี่ยนแปลงทางด้านรูปแบบวิธีการรวมธุรกิจ การวางแผนทางด้านการเงินหรือเงินทุน และการวางแผนภาษี ด้วยเป้าหมายหรือแรงจูงใจที่แตกต่างกัน ซึ่งทำให้โครงสร้างของรูปแบบการรวมธุรกิจมีความซับซ้อนมากขึ้น อีกทั้งจากการศึกษามาตรการบังคับใช้กฎหมายแข่งขันทางการค้าของต่างประเทศพบว่าแม้ว่าในรายละเอียดของตัวบทกฎหมายจะแตกต่างกัน แต่วัตถุประสงค์หลักจะเหมือนกันคือ คุ้มครองการแข่งขันในตลาดมิใช่คุ้มครองคู่แข่งขันในตลาด อีกทั้งจะพิจารณาเหตุผลและความเหมาะสมในการรวมธุรกิจด้วย

โดยมีหลักเกณฑ์ในการพิจารณาอนุญาตให้รวมธุรกิจที่น่าสนใจหลายประการ ซึ่งผู้เขียนได้เสนอแนะให้นำหลักเกณฑ์หรือวิธีการบางประการมาปรับใช้กับประเทศไทย เท่าที่สภาพสังคม เศรษฐกิจและระบบกฎหมายของประเทศไทยจะเอื้ออำนวย ซึ่งผู้เขียนได้เสนอแนะให้มีการแก้ไขพระราชบัญญัติการแข่งขันทางการค้า พ.ศ. 2542 มาตรา 26 ในหลายประเด็น อาทิเช่น การเพิ่มเรื่องการกระจุกตัวของตลาดและจำนวนเสียงหรือสัดส่วนในการออกเสียง เป็นหลักเกณฑ์หนึ่งในการพิจารณา การรวมธุรกิจนอกเหนือจากการพิจารณาส่วนแบ่งตลาด ยอดเงินขาย และจำนวนหุ้น เป็นต้น ซึ่งจะส่งผลให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องนำมาตรา 26 มาใช้บังคับได้จริงอย่างมีประสิทธิภาพ