การศึกษาความแตกต่างของชนิดและราคายาโรคพาร์กินสันในแต่ละระดับโรงพยาบาลของประเทศไทย

Abstract

วัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความแตกต่างของชนิดยา และราคายาโรคพาร์กินสันในแต่ละระดับโรงพยาบาลของประเทศไทย รวมถึงเพื่อศึกษาถึงปัจจัยที่ส่งผลต่อชนิดและราคายาโรคพาร์กินสันในแต่ละระดับโรงพยาบาลของประเทศไทย โดยการสุ่มส่งแบบสอบถามไปยังโรงพยาบาลในทุกระดับทั้งรัฐบาลและเอกชนทั่วประเทศไทย และวิธีการวิจัยเป็นเชิงวิเคราะห์ ณ จุดเวลาใดเวลาหนึ่ง

ผลการวิจัย

1. ด้านชนิดของยา ยาหลักที่สำคัญในการรักษาโรคพาร์กินสัน คือ ยากลุ่ม levodopa พบว่าอย่างน้อย 50% ของทุกประเภทของโรงพยาบาลมียากลุ่มนี้ และมีในทุกจังหวัดของประเทศไทย โดย 549 ของโรงพยาบาลจาก 1,299 โรงพยาบาลทั่วประเทศมียากลุ่มนี้ คิดเป็น 69.3% ของทั้งหมด สำหรับยากลุ่ม anticholinergics พบว่าอย่างน้อย 50% ของทุกประเภทโรงพยาบาลมียากลุ่มนี้เช่นเดียวกัน และพบในทุกจังหวัดของประเทศไทย โดยพบใน 674 โรงพยาบาล คิดเป็น 85.1% ของทั้งหมด ยากลุ่มอื่นๆ ได้แก่ MAO-B inhibitors COMT inhibitors และ Dopamine agonists ส่วนใหญ่มีในโรงพยาบาลขนาดใหญ่ เช่น โรงเรียนแพทย์ โรงพยาบาลศูนย์ รองลงมาคือ โรงพยาบาลเอกชน สำหรับในจังหวัดที่มียาครบทั้ง 5 กลุ่มมีทั้งหมด 36 โรงพยาบาลใน 17 จังหวัด โดยอยู่ในภาคกลางมากที่สุดคิดเป็น 66.7% สำหรับปัจจัยที่มีผลต่อการมีกลุ่มยาประเภทต่างๆ คือ ปัจจัยทางด้านแพทย์เฉพาะทางทั้งแพทย์อายุรกรรมทั่วไป แพทย์ประสาทวิทยา และขนาดของโรงพยาบาล

2. ด้านราคาของยารักษาโรคพาร์กินสัน พบว่าราคาของยาในโรงพยาบาลเอกชนแพงกว่ายาในโรงพยาบาลรัฐบาลอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p-value < 0.05) ทั้งในกลุ่มยา levodopa กลุ่มยา MAOB inhibitors กลุ่มยา COMT inhibitors กลุ่มยา Dopamine agonists และกลุ่มยา anticholinergics

สรุปผลการศึกษานี้พบว่ามีความแตกต่างกันของกลุ่มยาและราคายาโรคพาร์กินสันในแต่ละระดับโรงพยาบาล โดยปัจจัยด้านขนาดของโรงพยาบาล และแพทย์เฉพาะทางมีผลต่อจำนวนกลุ่มยา และปัจจัยด้านประเภทของโรงพยาบาลมีผลต่อราคายาทุกกลุ่ม