ผลกระทบของโครงการพักอาศัยขนาดใหญ่ที่มีต่อการพัฒนาเมือง : กรณีศึกษาโครงการเมืองทองธานี (แจ้งวัฒนะ)

Abstract

การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์ผลกระทบของโครงการพักอาศัยขนาดใหญ่ที่มีต่อการพัฒนาเมือง โดยพิจารณาถึงการเปลี่ยนแปลงของชุมชนที่สมบูรณ์แบบในตนเองเป็นชุมชนที่พึ่งพาเมืองแม่เป็นหลัก ที่มีผลต่อประชากร การจ้างงาน และการเดินทาง ผลการศึกษาปรากฎว่า ในเบื้องต้นแนวความคิดของโครงการพักอาศัยขนาดใหญ่เป็นชุมชนใหม่ที่พึ่งพาตนเอง โดยปริมาณการจ้างงานและผู้ที่ทำงานภายในชุมชนใหม่จะมีความสมดุลย์กัน กล่าวคือ ความต้องการแรงงานในชุมชนสอดคล้องกับความสามารถในการทำงานของผู้ที่พักอาศัยในพื้นที่เดียวกัน ส่งผลให้การเดินทางของผู้ที่พักอาศัยอยู่ในชุมชนใหม่ซึ่งทำงานอยู่ภายนอกชุมชนที่มีสัดส่วนน้อยลงเช่นเดียวกับปริมาณการเดินทางของผู้ที่เข้ามาทำงานในชุมชนใหม่ อย่างไรก็ตาม ภายหลังจากที่ชุมชนใหม่ดังกล่าวมีการเปลี่ยนแปลงเป็นชุมชนที่พึ่งพาเมืองหลักแล้ว จำนวนผู้ที่พักอาศัยทำงานอยู่ในชุมชน และผู้ที่เดินทางเข้า-ออกชุมชนมีความแตกต่างไปจากเดิมเป็นอย่างมาก โดยสัดส่วนของผู้ที่พักอาศัย และทำงานภายในชุมชนใหม่ลดลง ขณะที่จำนวนผู้เดินทางเข้า-ออกโครงการไม่ว่าจะเป็นการเดินทางออกไปทำงานของผู้ที่พักอาศัยอยู่ในชุมชน หรือการเดินทางเข้ามาทำงานของผู้ที่อาศัยอยู่นอกชุมชน กลับเพิ่มสูงขึ้น และมีกระทบต่อปริมาณการเดินทางในบริเวณพื้นที่นอกโครงการมากขึ้นด้วย การเปลี่ยนแปลงจากชุมชนที่สมบูรณ์แบบในตนเองเป็นชุมชนพึ่งพาเมืองหลักของโครงการพักอาศัยขนาดใหญ่ จึงมีผลเชื่อมโยงถึงจำนวนที่ผู้เข้ามาอยู่อาศัยและทำงานภายในชุมชน รวมทั้งปริมาณการเดินทางที่เกิดขึ้นภายในและภายนอกชุมชนอย่างชัดเจน โดยเฉพาะการเดินทางเข้า-ออกนอกชุมชนแห่งใหม่นี้นับว่ามีบทบาทสำคัญอย่างยิ่งต่อชุมชนเดิม ซึ่งหน่วยงานภาครัฐควรกำหนดมาตรการหรือกลไกต่าง ๆ ขึ้น เพื่อลดผลเสียภายนอกที่เกิดขึ้นให้น้อยที่สุด