คุณลักษณะของนักข่าวและบทบาทในการพัฒนาสังคม : เปรียบเทียบความคิดเห็นของบรรณาธิการ กับอาจารย์ผู้สอนวิชาการหนังสือพิมพ์

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีจุดมุ่งหมาย เพื่อศึกษาความคิดเห็นของบรรณาธิการ และอาจารย์ผู้สอนวิชาการหนังสือพิมพ์ เกี่ยวกับคุณลักษณะของนักข่าวและบทบาทในการพัฒนาสังคม ผลการวิจัยพบว่า คุณลักษณะที่นักข่าวควรมีซึ่งบรรณาธิการเห็นด้วยมากที่สุด 2 ลำดับแรกคือ การจับประเด็นใจความเก่ง และมีจมูกข่าว ส่วนคุณลักษณะที่เป็นจริงอยู่ในปัจจุบันบรรณาธิการเห็นว่าด้านเงินเดือนและสวัสดิการ และด้านทักษะความสามารถทั่วไปอยู่ในเกณฑ์ต่ำกว่าคุณลักษณะอื่น ทางด้านอาจารย์เห็นว่าความมีคุณธรรม และมีจมูกข่าวเป็นคุณลักษณะที่ควรมีมากที่สุดของนักข่าว แต่ที่เป็นจริงอยู่ในปัจจุบันอาจารย์เห็นว่าเงินเดือนและสวัสดิการ และการใช้ภาษา ของนักข่าวยังต่ำอยู่กว่าคุณลักษณะอื่น ในด้านบทบาทในการพัฒนาสังคม บรรณาธิการเห็นว่านักข่าวควรมีบทบาทในการส่งเสริมระบอบประชาธิปไตย และต่อสู้เพื่อความเป็นธรรมในสังคมสูงกว่าบทบาทอื่น ขณะเดียวกันก็เห็นว่าที่เป็นจริงอยู่ในปัจจุบันนักข่าวมีบทบาทในการพัฒนาสังคมด้านการส่งเสริมภาพพจน์เกี่ยวกับสตรีในทางสร้างสรรค์ และส่งเสริมอาชีพเพื่อเพิ่มพูนรายได้ของประชาชนอยู่ในระดับต่ำกว่าบทบาทอื่น ทางด้านอาจารย์เห็นว่านักข่าวควรมีบทบาทในการต่อสู้เพื่อความเป็นธรรมในสังคม และวิพากษ์วิจารณ์เพื่อแก้ไขสิ่งที่ไม่ดีในสังคมสูงกว่าบทบาทอื่น แต่เห็นว่าที่เป็นจริงอยู่ในปัจจุบันนักข่าวยังมีบทบาทด้านส่งเสริมคุณธรรมและจริยธรรมแก่ผู้อ่านและสร้างแรงจูงใจ เพื่อให้ผู้อ่านเกิดการริเริ่มพัฒนาตนเองอยู่ในระดับต่ำ ผลการทดสอบความแตกต่างตามนัยสำคัญทางสถิติระหว่างความคิดเห็นของบรรณาธิการกับอาจารย์พบความแตกต่างดังนี้ 1. เกี่ยวกับคุณลักษณะที่ควรมีของนักข่าวบรรณาธิการมีความเห็นด้วยมากกว่าอาจารย์ในด้านจับประเด็นเก่ง สามารถทำงานได้รวดเร็วภายใต้ภาวะกดดันของเวลา เสียสละเพื่องาน มีใจรักงานหนังสือพิมพ์ และมีมนุษย์สัมพันธ์ดี ส่วนอาจารย์เห็นด้วยมากกว่าบรรณาธิการในด้านทักษะในการใช้คอมพิวเตอร์ และผ่านการศึกษาด้านการหนังสือพิมพ์ 2. เกี่ยวกับคุณลักษณะของนักข่าวที่เป็นจริงในปัจจุบันบรรณาธิการมีความเห็นด้วยมากกว่าอาจารย์ในด้านมารยาทและความสุภาพ ความน่าเชื่อถือของผู้อ่าน และความแม่นยำเที่ยงตรง 3. เกี่ยวกับบทบาทที่นักข่าวควรมีในการพัฒนาสังคม บรรณาธิการมีความเห็นด้วยมากกว่าอาจารย์ในด้านการส่งเสริมระบอบประชาธิปไตย การสร้างแรงจูงใจเพื่อให้ผู้อ่านเกิดการริเริ่มพัฒนาตนเอง และการสนับสนุนการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม อย่างไรก็ดีทั้งบรรณาธิการ และอาจารย์ต่างก็มีความเห็นว่าที่เป็นจริงอยู่ในปัจจุบันนักข่าวมีคุณลักษณะและบทบาทในการพัฒนาสังคมต่ำกว่าที่ควรมีในทุกด้านที่ทำการศึกษา นอกจากนี้ฝ่ายบรรณาธิการมักมองบทบาทของนักข่าวโดยเฉพาะบทบาทที่เป็นจริงอยู่ในปัจจุบันในทางบวกมากกว่าฝ่ายอาจารย์