การผสมผสานงานระบบการกระจายยาและการบริบาลผู้ใช้ยาระดับต้น ในโรงพยาบาลราชวิถี

Abstract

จุดประสงค์ของการวิจัยนี้เพื่อกำหนดรูปแบบและแนวทางการดำเนินงานที่เหมาะสมของการผสมผสานงานระบบการกระจายยาและการบริบาลผู้ใช้ยา รวมถึงศึกษาผลการดำเนินงาน ซึ่งมีเป้าหมายในการสร้างความสัมพันธ์ต่อผู้ป่วยโดยตรงและเพิ่มบทบาทของเภสัชกรในการร่วมกันทำงานกับทีมการรักษา ทำการศึกษาในผู้ป่วยรับใหม่ 200 ราย ณ หอผู้ป่วยอายุรกรรมหญิง โรงพยาบาลราชวิถี ตั้งแต่ 1 ตุลาคม 2537 ถึง 31 มกราคม 2538 ผลการศึกษาได้จำแนกเป็น ปัญหาที่เกิดจากยา เวลาที่ใช้และค่าใช้จ่ายในการให้บริบาล รวมทั้งการสำรวจด้านทัศนคติของบุคลากรที่เกี่ยวข้องจากแบบสอบถาม การดำเนินงานแบ่งเป็น 2 ส่วน คือ 1.ระบบการกระจายยา ดำเนินการจัดทำบัญชียาสำรอง การควบคุมดูแลการเบิกจ่ายยาสำรองประจำหอผู้ป่วย กำหนดระบบตรวจสอบยาหมดอายุ-เสื่อมสภาพ และจัดระบบยาหมุนเวียน รวมถึงการจัดเก็บยาเหลือใช้-ค้างสต๊อกบนหอผู้ป่วย 2. การบริบาลผู้ป่วย : ผู้ป่วยทุกรายจะได้รับการดูแลทุกขั้นตอนเกี่ยวกับการใช้ยา ได้แก่ การสั่งใช้ยา การคัดลอกคำสั่ง การจ่ายยา การบริหารยา และผลจากการใช้ยา ตลอดจนการให้คำแนะนำการใช้ยาด้วยตนเองอย่างถูกต้องเหมาะสม ผลการศึกษาเมื่อใช้ระบบผสมผสานพบว่าในส่วนของระบบการกระจายยา สามารถลดมูลค่ายาสำรอง-ค้างสต๊อก เป็นจำนวนเงิน 196,088.91 บาท และสามารถกำจัดยาหมดอายุ-เสื่อมสภาพบนหอผู้ป่วยที่พบ มูลค่า 27,912.84 บาท ทำให้เกิดการหมุนเวียนของยาที่คงค้าง คิดเป็นมูลค่า 23,661.40 บาท ส่วนผลการดำเนินงานด้านการบริบาลผู้ป่วยเมื่อค้นหาปัญหาจากเกณฑ์ของความคลาดเคลื่อนในการใช้ยา 745 ปัญหา เป็นความคลาดเคลื่อนในขั้นตอนการสั่งใช้ยาร้อยละ 12.76 การคัดลอกคำสั่งใช้ยาลงใบสั่งร้อยละ 1.7 ลงในเอกสารบริหารยาร้อยละ 8.83 การจ่ายยาร้อยละ 1.97 และการบริหารยาร้อยละ 5.23 ความคลาดเคลื่อนที่พบพิจารณาว่ามีโอกาสหรือเป็นปัญหาที่เกิดจากยา และดำเนินการประสานงาน โดยผลการดำเนินการแก้ไขหรือป้องกันปัญหา พบว่าบุคลากรทางการแพทย์ที่เกี่ยวข้องให้การยอมรับในการแก้ไขหรือป้องกันปัญหา คิดเป็นร้อยละ 82.93-100.00 เวลาที่ใช้ในการดูแลผู้ป่วยเฉลี่ย 10.59 นาที และค่าใช้จ่ายในการดำเนินงาน โดยประมาณ 129 บาทต่อผู้ป่วยหนึ่งราย จากผลการศึกษาแสดงให้เห็นว่าเภสัชกรหนึ่งคนสามารถปฏิบัติหน้าที่ทั้งในส่วนการกระจายยา และให้การบริบาลผู้ป่วยตามรูปแบบที่กำหนดได้