การใช้สื่อเพื่อรณรงค์การไม่สูบบุหรี่ ของมูลนิธิรณรงค์เพื่อการไม่สูบบุหรี่

Abstract

การรณรงค์เพื่อการไม่สูบบุหรี่ สามารถทำได้หลายวิธีการ เช่น การให้คำปรึกษา ให้ความรู้ ความเข้าใจ โดยใช้สื่อบุคคลถ่ายทอดข่าวสารสู่กลุ่ม เป้าหมาย เราต้องหาเครื่องมือที่มีประสิทธิภาพ เพื่อที่จะสามารถทำงาน กับคนหมู่มากได้ และเครื่องมือที่มีอิทธิพลและมีบทบาทสำคัญต่อคนจำนวนมากในยุคแห่งเทคโนโลยีสารสนเทศ (Information Technology) ก็คือ “สื่อมวลชน” เท่าที่เป็นอยู่ในปัจจุบัน สื่อมวลชนทำหน้าที่ถ่ายทอดการสูบบุหรี่อยู่ในงานของตน เราจึงต้องใช้มาตรการ “หนามยอกเอาหนามบ่ง’’ คือ จะต้องเอาสื่อมวลชนมาเป็นกลไกสำคัญในการรณรงค์ โดยสร้างสรรค์ค่านิยมการสูบบุหรี่ คาดหวังว่าสื่อมวลชนมีศักยภาพมากพอที่จะสามารถทำได้อย่างจริงจัง การวิจัยครั้งนี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อค้นคว้าเกี่ยวกับโครงการรณรงค์เพื่อการไม่สูบบุหรี่ กับกระบวนการในการเลือกใช้สื่อ ทั้งที่เป็นสื่อกระจายเสียง และสื่อสิ่งพิมพ์ต่าง ๆ การส่งสารผ่านสื่อต่าง ๆ นั้น จะทำให้เกิดผลกระทบ ต่อผู้รับสารในสังคม นอกจากนี้ยังศึกษาสื่อมวลชนในการแอบแฝงการใช้สื่อในการโฆษณาบุหรี่ด้วย ผลการวิจัยพบว่า การใช้สื่อในการรณรงค์เพื่อการไม่สูบบุหรี่เป็นไปในลักษณะของการประชาสัมพันธ์เชิงรุก เพื่อให้ประชาชนเกิดความตระหนัก มีการให้ข้อมูลเพื่อเป็นแนวทางในการมีส่วนร่วมกับการรณรงค์ สื่อที่ใช้มีทั้งสื่อรุกและรับ เพราะสื่อแต่ละชนิดมีข้อดีข้อด้อยต่างกัน การเข้าไปใช้ช่องทางสื่อมวลชนเป็นเพียงสื่อเสริมเท่านั้น ในส่วนของการควบคุมการแอบแฝงโฆษณาบุหรี่ผ่านทางสื่อมวลชนนั้น รัฐบาลกำหนดให้มีกฎหมายห้ามเผยแพร่ภาพการโฆษณาบุหรี่ทุกรูปแบบผ่านสื่อ แต่ปรากฏว่าสถานีโทรทัศน์ต่าง ๆ ยังมีการแพร่ภาพข่าวละคร หรือถ่ายทอดการแข่งขันกีฬาที่มีการแอบแฝงโฆษณาบุหรี่ประกอบอยู่ด้วยจนถึงปัจจุบัน สื่อมวลชนได้ทำหน้าที่ถ่ายทอดสัญลักษณ์บุหรี่ ท่าทางการสูบบุหรี่ในผลงานของตนเอง ทั้งโดยรู้ตัวและไม่รู้ตัว ผู้วิจัยจึงเห็นความจำเป็นที่ผู้มีส่วนเกี่ยวข้องกับการใช้สื่อมวลชนจะพึงระวังในการนำเสนอข่าวสารเรื่องราวเรื่องบุหรี่ เช่นเดียวกันการรณรงค์นั้น ก็ต้องรู้จักการใช้สื่อมวลชน เพื่อให้เกิดประโยชน์สูงสุดในการให้บริการ ผู้ใช้สื่อต้องมีการพัฒนาจิตสำนึกความรับผิดชอบในการสร้างสรรค์งานในรูปข้อมูลข่าวสารที่เป็นประโยชน์ เนื่องจากสื่อมวลชนเข้าถึงกลุ่มเป้าหมายได้รวดเร็วและกว้างขวาง