วิวัฒนาการพันธบรรณสถาบันอุดมศึกษาไทย

Abstract

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาพันธบรรณของสถาบันอุดมศึกษา สังกัดทบวงมหาวิทยาลัย ที่ก่อตั้งในปี พ.ศ. 2459-2542 ใช้วิธีการวิเคราะห์เนื้อหาเพื่อศึกษาเอกสารพันธบรรณของสถาบันอุดมศึกษาจำนวน 73 แห่ง จากการเก็บข้อมูลโดยใช้แบบสำรวจและจากการรวบรวมจากสื่อที่สิ่งพิมพ์และอินเทอร์เน็ท เพื่อให้ได้พันธบรรณครบทุกสถาบัน นำพันธบรรณทั้งหมดมาวิเคราะห์จากนั้นนำผลการวิเคราะห์ที่ได้ให้กลุ่มผู้เชี่ยวชาญจำนวน 5 คน ตรวจสอบผลการวิเคราะห์แยกจากกันเพื่อนำข้อมูลมานำเสนอในรูปของแผนภาพและตารางประกอบความเรียง เพื่อให้เห็นถึงวิวัฒนาการพันธบรรณของสถาบันอุดมศึกษาไทย ผลการวิเคราะห์เนื้อหาพันธบรรณตามเกณฑ์การวิเคราะห์ ตามการแบ่งประเภทของสถาบันอุดมศึกษาสังกัดทบวงมหาวิทยาลัยออกเป็น 2 แบบ คือ สถาบันอุดมศึกษาตามหน่วยงานที่สังกัด และสถาบันอุดมศึกษาตามแนวคิดคาร์เนกี้ จากสถาบันอุดมศึกษาในสังกัดทบวงมหาวิทยาลัยทั้งหมดจำนวน 73 แห่ง ด้วยการวิเคราะห์พันธบรรณทั้งสองรูปแบบ คือ การวิเคราะห์คำที่ปรากฏในพันธบรรณจากแฟ้มคำ และการวิเคราะห์เนื้อหาพันธบรรณตามเกณฑ์การวิเคราะห์ ที่ได้แบ่งตามประเภทสถาบันและนำเสนอเปรียบเทียบตามช่วงเวลาทั้ง 3 ช่วงของการก่อตั้งสถาบันอุดมศึกษาเพื่อให้เห็นวิวัฒนาการของพันธบรรณสถาบันอุดมศึกษาไทย ข้อค้นพบที่สำคัญพบว่า มีสถาบันอุดมศึกษาจำนวน 29 แห่ง ที่มีองค์ประกอบของเนื้อหาพันธบรรณครบตามเกณฑ์การวิเคราะห์ นอกจากนี้ยังมีการใช้คำร่วมและคำที่เป็นเอกลักษณ์ซึ่งสามารถสะท้อนได้ถึงสถาบันแต่ละประเภทของสถาบันอุดมศึกษา สำหรับเนื้อหาของพันธบรรณตามเกณฑ์การวิเคราะห์แสดงยังถึงบทบาทที่ทุกสถาบันให้ความสำคัญในแต่ละด้านแตกต่างกันตามประเภทของถสาบันนอกจากนี้ยังให้ความหมายครอบคลุมในภารกิจหลักทั้ง 4 ประการ จากวิวัฒนาการพันธบรรณสถาบันอุดมศึกษาไทยในเนื้อหาพันธบรรณของสถาบันอุดมศึกษารัฐที่แสดงถึงความต่อเนื่องและความสมบูรณ์ตามเกณฑ์การวิเคราะห์ในทุกช่วงเวลาซึ่งไม่ปรากฏคุณสมบัตินี้ในพันธบรรณของสถาบันอุดมศึกษาเอกชน