ความชุกและปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับกลุ่มอาการป่วยเหตุอาคารของผู้ที่ทำงานในอาคารสำนักงานในเขตกรุงเทพมหานคร

Abstract

การศึกษาครั้งนี้เป็นการศึกษาเชิงพรรณนา ณ จุดเวลาใดเวลาหนึ่ง มีวัตถุประสงค์เพื่อหาความชุกและปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับกลุ่มอาการป่วยเหตุอาคารของผู้ที่ทำงานในอาคารสำนำงาน ในอาคารปรับอากาศของรัฐและรัฐวิสาหกิจจำนวน 5 อาคารในเขตกรุงเทพมหานคร โดยเลือกกลุ่มตัวอย่างด้วยวีสุ่มแบบกลุ่มในแต่ละอาคารและทำการเก้บข้อมูลเดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ. 2547 โดยให้ตอบแบบสอบถามจำนวน 1,269 ฉบับ ซึ่งได้รับแบบสอบถามตอบกลับทั้งหมดคิดเป็นร้อยละ 85.11 ผลการศึกษาพบว่า ผู้ทำงานในอาคารสำนักงานส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง มีอายุอยู่วัยกลางคน ในช่วง 40-49 ปี มีการศึกษาระดับปริญญาตรี มีลักษณะงานเป็นงานเลขานุการหรือสารบรรณ และมีระยะเวลาทำงานในอาคารน้อยกว่าหรือเท่ากับ 40 ชั่วโมงต่อสัปดาห์ ความชุกของกลุ่มอาการป่วยเหตุอาคารคิดเป็นร้อยละ 20.58 (ความเชื่อมั่นที่ร้อยละ 95 = 20.55-20.61) โดยพบกลุ่มอาการทางตาคิดเป็นร้อยละ 9.96 (9.94-9.98) กลุ่มอาการทางจมูกคิดเป็นร้อยละ 6.67 (6.65-6.69) กลุ่มอาการทางระบบประสาทคิดเป็นร้อยละ 6.48 (6.47-6.49) กลุ่มอาการทางลำคอคิดเป็นร้อยละ 4.51 (4.50-4.52) กลุ่มอาการทางผิวหนังคิดเป็นร้อยละ 3.20 (3.19-3.21) และกลุ่มอาการทางเดินหายใจส่วนล่างคิดเป็นร้อยละ 1.22 (1.21-1.23) ตามลำดับ ปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับการเกิดกลุ่มอาการป่วยเหตุอาคารอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.05) ได้แก่ เพศหญิง อายุน้อย การมีโรคประจำตัวหรือการเจ็บป่วย การใช้กระดาษก๊อบปี้ที่ไม่มีคาร์บอน การใช้งานเครื่องคอมพิวเตอร์นานมากกว่า 4 ชั่วโมงต่อวัน มีคะแนนรวมปัจจัยจิตสังคมในงานสูง การนั่งอยู่ใกล้กองเอกสารเครื่องถ่ายเอกสาร หรือพรินเตอร์ การพบน้ำรั่วหรือซึม และความไม่สะดวกสบายของโต๊ะหรือเก้าอี้ที่นั่งทำงานโดยผู้ที่ทำงานในอาคารสำนักงานที่มีปัจจัยที่เกี่ยวข้องเหล่านี้ จะมีโอกาสเกิดกลุ่มอาการป่วยเหตุอาคารมากกว่าผู้ที่ไม่มีปัจจัยเหล่านี้จำนวน 2 เท่าขึ้นไป ผลกาศึกษาวิจัยครั้งนี้แสดงให้เห็นว่า ปัญหาเรื่องกลุ่มอาการป่วยเหตุอาคารของผู้ที่ทำงานในภาคบริหารเป็นปัญหาที่พบได้บ่อย ซึ่งอาการส่วนใหญ่ คือ อาการระคายเคืองต่อเยื่อบุ โดยปัญหานี้มีปัจจัยที่เกี่ยวข้องไม่เฉพาะปัจจัยด้านสถานที่ทำงาน แต่ยังรวมไปถึงปัจจัยบุคคลและปัจจัยด้านลักษณะการทำงานด้วย