การวิเคราะห์ความหลากหลายทางพันธุกรรมของเชื้อ Trypanosoma evansi ด้วยวิธีปฏิกิริยาลูกโซ่โพลีเมอเรส

Abstract

โรคเซอราเกิดจากเชื้อ Typanosoma evansi ซึ่งเป็นโปรโตซัวที่เป็นปรสิตในสัตว์เลี้ยงลูกด้วยน้ำนมหลายชนิด ก่อให้เกิดอาการทางคลินิกที่หลากหลายตั้งแต่ การติดเชื้อแบบเรื้อรังในสุนัขหรือสุกร จนถึงการติดเชื้อแบบเฉียบพลันรุนแรงในม้า ในการศึกษาครั้งนี้ทำการศึกษาเชื้อ T. evansi ที่พบในประเทศไทย 5 isolates โดยใช้วิธีทางอณูชีววิทยาด้วยกัน 3 ทดลอง โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาวิธีการในการจำแนกความหลากหลายภายในชนิดของเชื้อ T. evansi ด้วยสารพันธุกรรม ในขั้นตอนแรกคือการหาลำดับเบสขนาด 511 คู่เบส ในส่วนของ ITS1 และนำมาวิเคราะห์ phylogenetic เปรียบเทียบกับข้อมูลลำดับดับเบสของเชื้อ T. evansi ใน GenBank ทำให้สามารถแยกกลุ่มของเชื้อที่ทำการศึกษาออกได้เป็น 5 กลุ่ม ต่อมาเป็นการพัฒนาวิธี Amplification Fragment Length Polymorphism (AFLP) โดยใช้ primer 122-2/122-3 พบว่าสามารถแสดงถึงความหลากหลายทางพันธุกรรมในรูปแบบของแถบ DNA ที่เกิดขึ้นจากการวิเคราะห์ผลด้วย agarose gel electrophoresis และสุดท้าย ได้นำเอาเชื้อ T. evansi VPH03 ซึ่งเป็นเชื้อจากม้า มาทำให้บริสุทธิ์ขึ้นโดยการผ่านเชื้อสู่หนูทดลอง 3 ครั้ง นำเชื้อที่ผ่านการทำให้บริสุทธิ์ขึ้นมาทำการวิเคราะห์หาลำดับเบสในส่วนของ ITS1 พบว่า VPh03 ประกอบด้วย genotype อย่างน้อย 4 genotypes คือ f, g, j และ k ในขณะที่เมื่อนำมาวิเคราะห์ AFLP พบว่ามี AFLP fingerprint 2 รูปแบบ จากผลการทดลองยับพบว่าไม่มีความสัมพันธ์ระหว่างลำดับเบสของ ITS1 และรูปแบบของ AFLP สรุปได้ว่า VPH03 เป็นเชื้อที่มีการผสมกันของเชื้ออย่างน้อย 4 ประชากรเชื้อ และ genotype f เป็นประชากรเชื้อสามัญของเชื้อที่พบในประเทศไทย