การมีส่วนร่วมในการทำกิจกรรมในครัวเรือนของชายไทย

Abstract

การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อเปรียบเทียบลักษณะการมีส่วนร่วมและปัจจัยที่มีผลต่อระดับการมีส่วนร่วมในการทำกิจกรรมในครัวเรือนของชายไทยกับภรรยา ข้อมูลที่ใช้ในการศึกษาเป็นของโครงการสำรวจสถานภาพสตรีและภาวะเจริญพันธุ์ในประเทศไทย ปี พ.ศ. 2536 ของสถาบันประชากรศาสตร์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย หน่วยตัวอย่างที่ศึกษาคือสตรีกำลังสมรสอายุ 15-44 ปี จำนวน 2,800 คน ผลการศึกษาพบว่า เกือบทุกกิจกรรมในครัวเรือน สมมีมีสาวนร่วมในการทำกิจกรรม แต่ละกิจกรรมน้อยกว่าสตรีประมาณ 3 เท่า ยกเว้น การดูแลเด็กเล็กและดูแลคนแก่ที่ร้อยละในการมีส่วนร่วมระหว่างสามีกับสตรีแตกต่างกันไม่มาก จากการวิเคราะห์ข้อมูลด้วยตารางไขว้และทดสอบด้วยค่าไคสแควร์ ผลปรากฏว่า ตัวแปรที่มีอิทธิพลต่อระดับการมีส่วนร่วมในการทำกิจกรรมในครัวเรือนของสามี อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติและเป็นไปตามสมมติฐาน คือ ระยะเวลาสมรส อาชีพของสามี อาชีพของสตรี เขตที่อยู่อาศัย จำนวนสมาชิกในครัวเรือน ความแตกต่างระหว่างการศึกษาของสตรีและสามี ตัวแปรที่มีอิทธิอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ แต่ไม่เป็นไปตามสมมติฐาน คือ การมีบุตรอายุ 13 ปีขึ้นไปในบ้าน ความแตกต่างระหว่างอายุสตรีกับสามีและเชื้อสายของสามี ส่วนทัศนคติเรื่องบทบาทระหว่างเพศของสตรี มีความสัมพันธ์เป็นไปตามสมมติฐานแต่ไม่มีนัยสำคัญทางสถิติ ผลวิเคราะห์การจำแนกพหุ พบว่า ตัวแปรในแบบจำลองสามารถอธิบายความผันแปรของระดับการมีส่วนร่วมในการทำกิจกรรมในครัวเรือนของสามีได้ร้อยละ 5 และมีนัยสำคัญทางสถิติ เมื่อควบคุมอิทธิพลของตัวแปรอิสระอื่น ๆ แล้ว ตัวแปรที่อธิบายความผันแปรตามได้มากที่สุด คือ การมีบุตรอายุ 13 ปีขี้นไปในบ้าน รองลงมาคือ ระยะเวลาสมรส จำนวนสมาชิกในบ้าน ความแตกต่างระหว่างการศึกษาของสตรีกับสามี อาชีพของสตรีและเขตที่อยู่อาศัย ตามลำดับ