การตรวจหาเชื้อ มัยโคพลาสมา ไฮโอนิวโมนิอี จากตัวอย่างปอดของสุกรในประเทศไทย โดยการเพาะเชื้อและพีซีอาร์ (PCR, Polymerase chain reaction)

Abstract

โรค Mycoplasmal pneumonia of swine (MPS) เป็นโรคหนึ่งที่มีความสำคัญต่อเศรษฐกิจการเลี้ยงสุกรมาก เชื้อที่เป็นสาเหตุของโรคคือ Mycoplasma hyopneumoniae (M. hyopneumoniae) ซึ่งมีการแพร่กระจายไปทั่วภูมิภาคของโลก ในประเทศไทยมีรายงานการสำรวจและการตรวจการติดเชื้อโรคนี้ไม่มากนัก เนื่องจากการเพาะและพิสูจน์เชื้อทำได้ยาก การตรวจการติดเชื้อมักใช้การตรวจหารอยโรคจากปอดซึ่งเป็นวิธีที่ไม่สามารถพิสูจน์การติดโรค MPS ได้อย่างถูกต้องแม่นยำ ทำให้ยังไม่มีรายงานอัตราการเกิดโรคในประเทศไทยที่สมบูรณ์นัก เพื่อที่จะสำรวจหาอัตราการ เกิดโรค MPS ในประเทศไทยได้อย่างถูกต้องและมีประสิทธิภาพ ผู้วิจัยจึงได้ใช้วิธีการตรวจหารอยโรคที่ปอด, การเพาะเชื้อ และวิธีพีซีอาร์ มาใช้ในการตรวจและวินิจฉัยการติดเชื้อ M. hyopneumoniae จากตัวอย่างปอดสุกร 200 ตัว อย่าง จาก 12 ฟาร์มที่กระจายอยู่ 4 ภาคของประเทศโดยเก็บตัวอย่างปอดจากสุกรเมื่อเข้าโรงฆ่า จากตัวอย่างปอดทั้ง 200 ตัวอย่าง พบว่ามีปอดสุกร147 ตัวอย่างที่เป็นบวก ซึ่งเป็นผลจากการวินิจฉัยร่วมกัน ของการตรวจหารอยโรคตาเปล่าและจุลพยาธิวิทยา การเพาะเชื้อ และวิธีพีซีอาร์ จึงสรุปได้ว่าอัตราการติดโรค MPS ใน ประเทศไทยมีร้อยละ 73.5 และจากการเปรยบเทียบผลการตรวจทั้งสามวิธีพบว่า การตรวจหารอยโรคตาเปล่าและจุลพยาธิวิทยามีความไวร้อยละ 96.6 ความ จำเพาะ ร้อยละ 5.7 การเพาะเชื้อมีความไวร้อยละ 51 มีความ จำเพาะ ร้อยละ 100 ส่วนวิธีพีซีอาร์มีความไวและความ จำเพาะ ร้อยละ 88.4 และ ร้อยละ 96.2 ตามลำดับ การตรวจหารอยโรคและการเพาะเชื้อให้ผลได้ไม่ถูกต้องนัก วิธีพีซีอาร์น่าจะเป็นวิธีการที่เหมาะสมที่จะนำ ไปใช้ในห้องปฏิบัติการเพื่อตรวจการติดเชื้อ M. hyopneumoniae อย่างไรก็ตามจากการวิจัยครั้งนี้พบว่าวิธีพีซีอาร์ที่ใช้อยู่นี้ยังมีความไวไม่มากพอที่จะตรวจการติดเชื้อที่มีปริมาณต่ำกว่า 104 CFU/ml ได้ จึงควรได้มีการพัฒนาต่อไปในด้านความไวของการตรวจ เพื่อให้เป็นวิธีสามารถตรวจการติดเชื้อได้ถูกต้องและสมบูรณ์ยิ่งขึ้น