เนื้อหา โครงสร้างรูปแบบ และบทบาทหน้าที่ของหน้าบรรณาธิการ ในหนังสือพิมพ์รายวัน

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาเนื้อหา โครงสร้างรูปแบบ การให้ความสำคัญและบทบาทหน้าที่ของหน้าบรรณาธิการของหนังสือพิมพ์รายวัน โดยการวิเคราะห์เนื้อหาหนังสือพิมพ์รายวัน 8 ฉบับ ซึ่งแบ่งออกเป็น 2 ประเภท คือ หนังสือพิมพ์แนวคุณภาพ ได้แก่ สยามรัฐ บางกอกโพสต์ มติชน และกรุงเทพธุรกิจ ส่วนหนังสือพิมพ์แนวปริมาณ ได้แก่ ไทยรัฐ เดลินิวส์ บ้านเมือง และข่าวสด ทั้งนี้ศึกษาการพัฒนาแต่ละช่วงของหน้าบรรณาธิการในหนังสือพิมพ์แต่ละฉบับตั้งแต่เริ่มก่อตั้งจนถึงปัจจุบัน ผลการวิจัยพบว่า หนังสือพิมพ์แนวคุณภาพได้ให้ความสำคัญกับหน้าบรรณาธิการมากกว่าหนังสือพิมพ์แนวปริมาณโดยพิจารณาจาก 1. โครงสร้างรูปแบบของหน้าบรรณาธิการ หนังสือพิมพ์คุณภาพจะมีองค์ประกอบที่หลากหลายมากกว่าหนังสือพิมพ์ปริมาณ เข่น บทบรรณาธิการ บททความหรือทัศนะจากบุคคลภายนอก บทความประจำคอลัมน์ จดหมาย ส่วนข้อมูลผู้จัดทำเสียงจากหนังสือพิมพ์อื่น เป็นต้น 2. เนื้อหาของหน้าบรรณาธิการของหนังสือพิมพ์ทั้งสองประเภท มีการนำเสนอหัวข้อเนื้อหาที่ไม่แตกต่างกัน กล่าวคือ เนื้อหาได้รับการเสนอมากที่สุด ได้แก่ การเมีอง รองลงมาเป็นหัวข้อเนื้อหาเกี่ยวกับเศรษฐกิจ จากการศึกษาพบว่ามีหนังสือพิมพ์เพียงฉบับเดียวเท่านั้น ที่นำเสนอหัวข้อเนื้อหาเกี่ยวกับต่างประเทศมากกว่าการเมือง คือ บางกอกโพสต์ 3. การให้ความสำคัญในหน้าบรรณาธิการ ซึ่งพิจารณาจากปริมาณเนื้อหาของหน้าบรรณาธิการพบว่าหนังสือพิมพ์แนวคุณภาพ มีปริมาณเนื้อที่ของหน้าบรรณาธิการมากกว่าหนังสือพิมพ์แนวปริมาณอย่างชัดเจน กล่าวคือ หนังสือพิมพ์แนวคุณภาพจะมีปริมาณเนื้อที่ของหน้าบรรณาธิการตั้งแต่เต็มหน้าจนถึง สองหน้า ส่วนหนังสือพิมพ์ แนวปริมาณมีปริมาณเนื้อที่ของหน้าบรรณาธิการส่วนใหญ่ไม่เต็มหน้า 4. สำหรับบทบาทหน้าที่ของหน้าบรรณาธิการ โดยพิจารณาจากวัตคุประสงค์ชองข้อเขียนในหน้าบรรณาธิการ จากการศึกษาพบหนังสือพิมพ์ทั้ง 2 ประเภท เน้นบทบาทหน้าที่หลากหลายกว่าหนังสือพิมพ์แนวปริมาณ โดยเฉพาะบทบาทหน้าที่ของการเป็นเวทีสาธารณะทางความคิด แทบไม่ปรากฎในหน้าบรรณาธิการของหนังสือพิมพ์ปริมาณเลย