ประสบการณ์และสุขภาวะของผู้สูงอายุไทยที่ถือศีลแปดที่วัด

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาประสบการณ์การถือศีลแปดที่วัดของผู้สูงอายุและศึกษาสุขภาวะของผู้สูงอายุที่ถือศีลแปด โดยใช้วิธีการศึกษาเชิงคุณภาพแบบปรากฏการณ์วิทยา (Phenomenology) เก็บข้อมูลโดยวิธีการสัมภาษณ์แบบเจาะลึก (In-depth interview) ผู้สูงอายุจำนวน 12 คน (หญิง 9 คน ชาย 3 คน) ซึ่งได้รับเลือกเป็นผู้ให้ข้อมูลหลักอย่างเฉพาะเจาะจง โดยพิจารณาตามเกณฑ์คุณสมบัติที่กำหนด ทำการสัมภาษณ์โดยการบันทึกเทปร่วมกับการสังเกตและการบันทึกภาคสนาม ผู้วิจัยได้ยุติการเก็บข้อมูลเมื่อพบว่ามีความอิ่มตัวของข้อมูลเมื่อสัมภาษณ์ผู้ให้ข้อมูลหลักรายที่ 12 ทำการถอดบทสนทนาจากการสัมภาษณ์โดยการถอดข้อความคำต่อคำ (Verbatim Transcriptions) และทำการวิเคราะห์ข้อมูลโดยวิธีการวิเคราะห์เนื้อหา (Content analysis) ผลการวิจัย นำเสนอตามวัตถุประสงค์การวิจัย ดังนี้ ประสบการณ์การถือศีลแปดที่วัดของผู้สูงอายุ พบว่า ประกอบด้วย 3 ประเด็นหลัก ซึ่งได้แก่ 1) สาเหตุของการก้าวเข้าสู่การปฏิบัติธรรม 2) การปรับตัวเป็นผู้ปฏิบัติธรรม และ 3) การปฏิบัติธรรมเป็นส่วนหนี่งของชีวิต สุขภาวะของผู้สูงอายุที่ศีลแปด พบว่า ประกอบด้วย 4 ประเด็นหลัก ซึ่งได้แก่ 1) การมีความสุขกาย 2) การมีจิตใจที่สงบ 3) การมีกิจกรรมทางสังคม และ 4) การเป็นผู้มีบุญจากการปฏิบัติธรรม การศึกษาครั้งนี้ทำให้เข้าใจเกี่ยวกับประสบการณ์การถือศีลแปดและสุขภาวะของผู้สูงอายุไทยที่ถือศีลแปดที่วัด โดยบุคลากรทางสุขภาพสามารถใช้ข้อค้นพบจากผลการศึกษาครั้งนี้เป็นข้อมูลพื้นฐานในการจัดกิจกรรมที่ส่งเสริมสุขภาวะผู้สูงอายุไทยที่เป็นพุทธศาสนิกชน