ปฏิสัมพันธ์ระหว่างการณ์ลักษณะทางไวยากรณ์กับการณ์ลักษณะประจำคำ : กรณีศึกษาโครงสร้างอกรรมแบบสลับในภาษาไทย

Abstract

งานวิจัยชิ้นนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์ประเภทเหตุการณ์หรือประเภทการณ์ลักษณะประจำคำของเหตุการณ์ที่แสดงโดยโครงสร้างอกรรมแบบสลับในภาษาไทย และจัดประเภทโครงสร้างอกรรมแบบสลับออกเป็นประเภทย่อยตามประเภทของการณ์ลักษณะประจำคำ และวิเคราะห์ปฏิสัมพันธ์ระหว่างตัวบ่งชี้การณ์ลักษณะทางไวยากรณ์สามตัวคือ กำลัง อยู่ และ แล้ว กับโครงสร้างอกรรมแบบสลับประเภทต่างๆ ผลการวิจัยสรุปได้ดังนี้: โครงสร้างอกรรมแบบสลับแสดงเหตุการณ์ที่เป็นการณ์ลักษณะประจำคำประเภทต่างๆได้ 6 ประเภทคือ สภาพการณ์ชั่วคราว สภาพการณ์ถาวร การณ์กระทำ การณ์ก่อผล การณ์สัมฤทธิผลและการณ์ฉับพลัน โครงสร้างอกรรมแบบสลับแบ่งออกเป็น 2 กลุ่มใหญ่ กลุ่มที่หนึ่งคือโครงสร้างอกรรมแบบสลับแสดงเหตุการณ์ไม่ซับซ้อนซึ่งแบ่งออกเป็น 4 ประเภทย่อยดังนี้ โครงสร้างอกรรมแบบสลับแสดงเหตุการณ์ไม่ซับซ้อนประเภทการณ์กระทำ การณ์ฉับพลัน สภาพการณ์ชั่วคราว และสภาพการณ์ถาวร โครงสร้างอกรรมแบบสลับกลุ่มที่สองแสดงเหตุการณ์ซับซ้อนประกอบด้วยเหตุการณ์ย่อย 2 เหตุการณ์เกิดขึ้นต่อเนื่องกันซึ่งสามารถแบ่งออกเป็น 4 ประเภทย่อยดังนี้ โครงสร้างอกรรมแบบสลับแสดงเหตุการณ์ซับซ้อนประเภทการณ์ก่อผลตามด้วยสภาพการณ์ชั่วคราว การณ์ก่อผลตามด้วยสภาพการณ์ถาวร การณ์สัมฤทธิผลตามด้วยสภาพการณ์ชั่วคราว และการณ์สัมฤทธิผลตามด้วยสภาพการณ์ถาวร กำลัง เป็นตัวบ่งชี้การณ์ลักษณะทางไวยากรณ์ไม่สมบูรณ์ประเภทกำลังเกิดขึ้น เนื่องจาก กำลัง ทำหน้าที่เลือกเน้นเฉพาะส่วนกลางที่มีลักษณะพลวัต และแสดงความหมายเชิงการณ์ลักษณะว่าเหตุการณ์ที่อ้างถึงนั้นกำลังเกิดขึ้น ณ เวลาอ้างอิงหรือเวลา วัจนกรรม ดังนั้น กำลัง จึงสามารถปรากฏร่วมกับเหตุการณ์พลวัตแบบกินเวลาเท่านั้น อยู่ เป็นตัวบ่งชี้การณ์ลักษณะทางไวยากรณ์ไม่สมบูรณ์ประเภททรงสภาพ เนื่องจาก อยู่ เลือกเน้นเฉพาะส่วนกลางเหตุการณ์โดยไม่มีการอ้างถึงขอบเขตเหตุการณ์ อยู่ มีข้อจำกัดการปรากฏน้อยกว่า กำลัง เนื่องจาก อยู่ สามารถเลือกเน้นได้ทั้งส่วนกลางเหตุการณ์ที่มีลักษณะพลวัตและส่วนกลางเหตุการณ์ที่มีลักษณะสภาพ ดังนั้น อยู่ จึงสามารถปรากฏกับทั้งเหตุการณ์พลวัตแบบกินเวลา และเหตุการณ์สภาพได้ อย่างไรก็ตาม อยู่ ไม่สามารถปรากฏร่วมกับเหตุการณ์พลวัตแบบฉับพลันได้ ในกรณีที่ อยู่ เลือกเน้นส่วนกลางที่มีลักษณะสภาพจะแสดงความหมายว่า ผู้ร่วมเหตุการณ์ได้ทรงสภาพอยู่ ไม่มีการเปลี่ยนแปลงสภาพ แต่ถ้าหาก อยู่ เลือกเน้นส่วนกลางที่มีลักษณะพลวัต อยู่ จะแสดงสภาพภายนอกของเหตุการณ์พลวัตว่าเป็นสภาวะคงที่ไม่มีการเปลี่ยนแปลงสภาพหรือยังไม่จบสิ้นลง เนื่องจากตัวบ่งชี้การณ์ลักษณะทางไวยากรณ์ อยู่ ได้ผ่านกระบวนการกลายเป็นคำไวยากรณ์มาจากคำหลักประเภทกริยาแสดงความหมายว่า มีหรือปรากฏสิ่งโคจร ณ ตำแหน่งซึ่งมีความสัมพันธ์เชิงพื้นที่กับสิ่งอ้างอิง เมื่อ อยู่ ปรากฏใช้เป็นตัวบ่งชี้การณ์ลักษณะทางไวยากรณ์ อยู่ ยังคงเค้าความหมายเดิม และแสดงความหมายว่า มีหรือปรากฏเหตุการณ์ที่อ้างถึงกำลังเกิดขึ้นหรือดำเนินอยู่ ณ ตำแหน่งเดียวกันกับตำแหน่งของเวลาอ้าอิงหรือ เวลาวัจนกรรมบนเส้นเวลา แล้ว มีความกำกวมทางความหมาย กล่าวคือ แล้ว สามารถแสดงความหมายได้หลายความหมายซึ่งสามารถจัดประเภทเป็นได้ทั้ง ความหมายการณ์ลักษณะทางไวยากรณ์แบบสมบูรณ์ (perfective) และความหมายความสมบูรณ์ของเหตุการณ์ (perfect) อย่างไรก็ตามทุกๆความหมายที่ แล้ว แสดงนั้นต่างมีความหมายโดยนัยร่วมกันคือ การเปลี่ยนแปลงสภาพ (change of state) ความหมายการเปลี่ยนแปลงสภาพจัดได้ว่าเป็นความหมายสำคัญของ แล้ว เนื่องจาก แล้ว สามารถปรากฏกับโครงสร้างอกรรมแบบสลับได้ทุกประเภทซึ่งแสดงเหตุการณ์การเปลี่ยนแปลงสภาพ ยกเว้นโครงสร้างอกรรมแบบสลับแสดงเหตุการณ์สภาพการณ์ถาวรประเภทสภาพการณ์ถาวรดั้งเดิมซึ่งเป็นเหตุการณ์ทรงสภาพที่มีสภาวะคงที่สูง ไม่สามารถมีการเปลี่ยนแปลงสภาพได้