การติดตามการใช้ยากันชักในผู้ป่วยเด็กที่โรงพยาบาลศรีนครินทร์ ขอนแก่น

Abstract

การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อหารูปแบบและแนวทางในการปฏิบัติงานทางเภสัชกรรมทางเภสัชกรรมคลินิก โดยใช้การติดตามการใช้ยากันชักในผู้ป่วยเด็กเป็นตัวอย่าง โดยการกำหนดรูปแบบการดำเนินการให้เภสัชกรเข้าไปมีส่วนร่วมในการค้นหาปัญหา หาแนวทางแก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้นและป้องกันปัญหาที่อาจจะเกิดขึ้น นำเสนอต่อทีมงานที่ดูแลผู้ป่วย รวมทั้งติดตามผลของการดำเนินการเมื่อผู้ป่วยมารับบริการในครั้งต่อไป โดยศึกษาตั้งแต่เดือนธันวาคม 2538 ถึง เดือนมิถุนายน 2539 สามารถติดตามการใช้ยากันชักตามแนวทางที่ได้กำหนด 53 ราย แยกเป็นผู้ป่วยที่เริ่มจากหอผู้ป่วยใน 19 ราย และผู้ป่วยที่เริ่มจากคลินิกตรวจโรคผู้ป่วยนอก 34 ราย รวมการติดตามที่หอผู้ป่วยนอก 21 ครั้ง และที่คลินิกตรวจโรคผู้ป่วยนอก 155 ครั้ง ผลการดำเนินการติดตามการใช้ยาในกลุ่มที่เริ่มจากหอผู้ป่วยใน พบปัญหาที่เกี่ยวข้องกับการใช้ยา 153 ปัญหา สามารถแก้ไขและป้องกันปัญหาได้ 69 ปัญหา ปัญหาที่ต้องติดตาม 84 ปัญหา เมื่อนำจำนวนปัญหาในการติด ตามครั้งที่ 1 ซึ่งมีค่าเฉลี่ยคนละ 1.8 ± 1.4 เปรียบเทียบกับการติดตามครั้งที่ 2 มีค่าเฉลี่ย 1.1 ± 1.1 ปัญหา พบว่า ปัญหาลดลงอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ(p<0.05) ผลการดำเนินการติดตามการใช้ยาในกลุ่มที่เริ่มจากคลินิกตรวจโรคผู้ป่วยนอก พบปัญหาที่เกี่ยวข้องกับการใช้ยา 136 ปัญหา สามารถแก้ไขและป้องกันปัญหาได้ 50 ปัญหา ปัญหาที่ต้องติดตาม 86 ปัญหา เมื่อนำจำนวน ปัญหาในการติดตามครั้งที่ 1 ซึ่งมีค่าเฉลี่ยคนละ 1.8 ± 1.5 เปรียบเทียบกับการติดตามครั้งที่ 2 มีค่าเฉลี่ย 0.9 ± 1.1 ปัญหา พบว่าปัญหาลดลงอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ(p<0.05) การประเมินความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับการใช้ยาของผู้ปกครองและ/หรีอผู้ป่วยทั้งหอผู้ป่วยในและคลินิก ตรวจโรคผู้ป่วยนอก ในหัวข้อ ความสำคัญของยาต่อโรค อาการไม่พึงประสงค์ การแก้ไขเมื่อลืมรับประทานยา การเก็บรักษายา พบว่ามีความรู้เพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ(p<0.05) และจากการวิจัยยังพบว่าโรคลมชักมีผลกระทบต่อการดำเนินชีวิตของผู้ปกครองและผู้ป่วยทั้งในด้านเศรษฐฐานะ ความวิตกกังวลมาก การพักผ่อน และการศึกษา ผลการดำเนินการตามรูปแบบและแนวทางที่กำหนดสรุปว่าเภสัชกรสามารถดำเนินกิจกรรมทางเภสัชกรรม คลินิก ทำให้จำนวนปัญหาที่พบในทุกขั้นตอนของรูปแบบหลังการติดตามลดลง