ความสัมพันธ์ระหว่างไทยกับพม่า : ศึกษากรณีปัญหาชนชาติกะเหรี่ยง ค.ศ. 1988-1994

Abstract

วิทยานิพนธ์ฉบับนี้มีวัตถุประสงค์ที่จะศึกษาปัญหาชนชาติกะเหรี่ยง หรือกองทัพสหภาพแห่งชาติ กะเหรี่ยง (KNU) ภายใต้การนำของพลเอกโบ เมี้ยะ ทั้งนี้จะเป็นการศึกษาในช่วงมี ค.ศ.1 988-1 994 อันเป็นช่วงของรัฐบาลทหารพม่า (SLORC) ภายใต้การนำของพลเอกซอหม่อง จนถึงสมัยพลเอกตานฉ่วย โดยใช้ทฤษฎีความเกี่ยวพัน : กระบวนการตอบโต้ (reactive process) ของเจมส์ เอ็น. โรสเนา เป็นกรอบในการวิเคราะห์ ผลจากการศึกษาวิจัย พบว่าปัญหาชนกลุ่มน้อยชาวกะเหรี่ยงและชนกลุ่มน้อยต่าง ๆ ในสหภาพพม่านั้น รากเหง้าของปัญหาเกิดจากตัวรัฐบาลสหภาพพม่าหรือรัฐบาลทหารพม่าเอง ที่ไม่ยอมให้ชนกลุ่มน้อยต่างๆ ได้รับสิทธิ์ในการปกครองตนเองและเป็นรัฐอิสระ ตามเงื่อนไขข้อตกลง "แอตลี-อองซาน" (28 มกราคม ค.ศ.1945) ดังนั้น ชนกลุ่มน้อยจึงได่จับอาวธขึ้นต่อสู้กับรัฐบาลทหารพม่า เพราะคิดว่าไม่มีวิธีการอื่น ที่ดีกว่านี้อีกแล้ว สงครามกลาง เมืองในสหภาพพม่ายืดเยื้อยาวนาน ตั้งแต่มี ค.ศ.1 948-1 994 ยังไม่ยุติ ชนกลุ่มน้อยไม่สามารถจะบังคับให้รัฐบาลทหารพม่ายอมเจรจาจุติสงคราม แต่รัฐบาลทหารพม่าก็ไม่อาจจะ ปราบปรามชนกลุ่มน้อยได้อย่างเด็ดขาดเช่น เดียวกัน รัฐบาลทหารพม่าได้กำหนดยุทธศาสตร์ให้กองทัพสหภาพแห่งชาติกะ เหรี่ยง เป็นศัตรูอันดับหนึ่ง ที่รัฐบาลทหารพม่าต้องการปราบปรามอย่าง เด็ดขาด เพราะกองทัพสหภาพแห่งชาติกะเหรี่ยงมีศักยภาพทางทหารสูงกว่าชนกลุ่มน้อยต่าง ๆ และ เป็นแกนนำสำคัญของกลุ่มพันธมิตรประชาธิปไตยแห่งพม่า (DAB) แต่ทหารพม่าก็ไม่สามารถจะกวาดล้างฐานที่มั่นของทหารกะ เหรี่ยง ซึ่งตั้งอยู่ตามริมแม่น้ำเมย ใกล้ชิดชายแดนด้านตะวันตกของประเทศไทยได้ทั้งหมด เพราะรัฐบาลไทยดำเนินนโยบาย "รัฐกันกระทบ" และ การลักลอบค้าอาวุธสงครามบริเวณชายแดนไทย-พม่าของกลุ่มอิทธิพลและบริษัท เอกชนไทย โดยแลกเปลี่ยนกับทรัพยากรธรรมชาติ ไม้สัก แร่ธาตุ และอัญมณีจากรัฐกะเหรี่ยง ประกอบกับรัฐกะเหรี่ยงเป็นที่ตั้ง ส่วนหนึ่งในเขตสี่เหลี่ยมเศรษฐกิจของ 4 ประเทศคือ ประเทศไทย สาธารณรัฐประชาชนจีน สหภาพพม่า และลาว ด้วยเหตุนี้ การลงทุนทั้งภาครัฐบาลและภาคเอกชนไทยในสหภาพพม่าและหรือความร่วมมือ ระหว่างประเทศไทยกับสหภาพพม่าในปัจจุบันและอนาคตนั้น ล้วนแต่เกี่ยวข้องกับที่ตั้งรัฐกะเหรี่ยงทั้งสิ้น กองทัพสหภาพแห่งชาติกะเหรี่ยง มีส่วนสำคัญที่จะให้ความร่วมมือหรือขัดขวางด้วยการโจมตี วางกับระเบิด และก่อวินาศกรรม ซึ่งเป็นปัญหาและอุปสรรคต่าง ๆ นานานับการ ชนกลุ่มน้อยชาวกะเหรี่ยงจึงเป็นปมปัญหาและ เป็น "ตัวแปร’ สำคัญในความสัมพันธ์ระหวางไทยกับพม่า เป็นเครื่องบ่งชี้ระดับความสัมพันธ์ระหว่างไทยกับพม่าในทศวรรษนี้ได้เป็นอย่างดี