ปัญหาเรื่องเขตอำนาจศาลในคดีเกี่ยวกับสัญญาของฝ่ายปกครอง

Abstract

ศึกษาปัญหาที่เกิดขึ้นในเรื่องเขตอำนาจศาลในคดีเกี่ยวกับสัญญาของฝ่ายปกครอง สัญญาที่ฝ่ายปกครองได้จัดทำขึ้นนั้นมีทั้งที่มีลักษณะเป็นสัญญาทางปกครองตามกฎหมายจัดตั้งศาลปกครองและวิธีพิจารณาคดีปกครอง พ.ศ. 2542 และสัญญาทางแพ่งของฝ่ายปกครอง โดยในช่วงก่อนที่ศาลปกครองจะเปิดทำการนั้นระบบศาลในประเทศไทยเป็นระบบศาลเดี่ยวข้อพิพาทเกี่ยวกับสัญญาที่ฝ่ายปกครองจัดทำขึ้นทั้งสองประเภทอยู่ภายใต้อำนาจพิจารณาพิพากษาของศาลยุติธรรม แต่ต่อมาภายหลังเมื่อศาลปกครองเปิดทำการมีผลทำให้ระบบศาลเปลี่ยนเป็นระบบศาลคู่ จึงส่งผลทำให้ข้อพิพาทเกี่ยวกับสัญญาทางปกครองตกอยู่ภายใต้อำนาจพิจารณาพิพากษาของศาลปกครอง จากการศึกษาพบว่า ปัจจุบันแม้พระราชบัญญัติจัดตั้งศาลปกครองและวิธีพิจารณาคดีปกครอง พ.ศ. 2542 จะได้กำหนดนิยามของสัญญาทางปกครองไว้ในบทบัญญัติมาตรา 3 ก็ตาม แต่บทนิยามดังกล่าวเป็นเพียงการยกตัวอย่างประเภทสัญญาที่เป็นสัญญาทางปกครองเท่านั้น มิได้กำหนดถึงความหมายโดยตรงของสัญญาทางปกครองเอาไว้ การกำหนดคำนิยามของสัญญาทางปกครองจะมีผลโดยตรงต่อการกำหนดเขตอำนาจศาล และยังมีผลถึงหลักกฎหมายที่จะนำมาปรับใช้กับคดีรวมไปถึงอายุความในการฟ้องคดีด้วย ด้วยเหตุดังกล่าว เพื่อมิให้เกิดปัญหาในการนำคดีมาฟ้องต่อศาลที่มีเขตอำนาจในการพิจารณาพิพากษาคดี จึงสมควรแก้ไขปัญหาด้วยการดำเนินการดังต่อไปนี้ คือ 1. ควรกำหนดนิยามสัญญาทางปกครองขึ้นใหม่ให้มีลักษณะเป็นการทั่วไป เพื่อประโยชน์ในการแบ่งแยกสัญญาทางปกครองออกจากสัญญาทางแพ่งของฝ่ายปกครองให้ชัดเจนกว่าที่เป็นอยู่ 2. ควรกำหนดให้สัญญาที่จัดทำขึ้นภายใต้ระเบียบว่าด้วยการพัสดุอยู่ในเขตอำนาจพิจารณาพิพากษาของศาลปกครองเพื่อมิให้เกิดข้อโต้เถียงเรื่องเขตอำนาจศาล 3. ควรแก้ไขบทบัญญัติในมาตรา 51 แห่งพระราชบัญญัติจัดตั้งศาลปกครองและวิธีพิจารณาคดีปกครอง พ.ศ. 2542 ในเรื่องระยะเวลาการฟ้องคดีให้ถืออายุความตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์เพื่อมิให้เกิดปัญหาเรื่องระยะเวลาการฟ้องคดีที่แตกต่างกัน