การศึกษาพฤติกรรมการดูแลผู้ป่วยสูงอายุของนักศึกษาพยาบาลกรณีศึกษา วิทยาลัยพยาบาลบรมราชนนี ชัยนาท

Abstract

การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาพฤติกรรมการดูแลผู้ป่วยสูงอายุ ของนักศึกษาพยาบาล วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี ชัยนาท ตามการรับรู้ของนักศึกษาพยาบาลและผู้ป่วยสูงอายุ กลุ่มตัวอย่างประกอบด้วย นักศึกษาพยาบาล ชั้นปีที่ 3 และผู้ป่วยสูงอายุ จำนวนกลุ่มละ 10 คน คัดเลือกจากการสุ่มแบบเฉพาะเจาะจงเครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยประกอบด้วย แบบสอบถามสถานภาพส่วนบุคคลของนักศึกษาพยาบาลและผู้ป่วยสูงอายุคู่มือและแบบสังเกตพฤติกรรมการดูแลผู้ป่วยสูงอายุของนักศึกษาพยาบาล แนวทางการสัมภาษณ์เชิงลึก แบบบันทึกรายงานการดูแลผู้ป่วยสูงอายุ และคู่มือการจัดสนทนากลุ่มนักศึกษาพยาบาล วิเคราะห์ข้อมูลโดยการหาค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพโดยใช้การวิเคราะห์เนื้อหา ผลการวิจัยพบว่า 1. พฤติกรรมการดูแลผู้ป่วยสูงอายุโดยรวมทั้งกลุ่มทุกสถานการณ์ อยู่ในระดับปานกลาง และพิจารณารายด้าน พบว่า พฤติกรรมด้านพันธะผูกพันในการปฏิบัติงานการดูแล ด้านความสามารถในการปฏิบัติงาน และด้านจิตสำนึกความถูกต้องทางศีลธรรมจริยธรรม อยู่ในระดับดี ส่วนพฤติกรรมด้านความเห็นอกเห็นใจ และด้านความเชื่อมั่นไว้ใจ อยู่ในระดับปานกลาง โดยพบว่า นักศึกษาพยาบาลที่มีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนระดับสูงมีค่าคะแนนเฉลี่ยพฤติกรรมการดูแลดีกว่า ผู้ที่มีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนปานกลาง นักศึกษาพยาบาลที่ดูแลผู้ป่วยสูงอายุเพศชายมีพฤติกรรมการดูแลดีกว่า ผู้ที่ดูแลผู้ป่วยสูงอายุเพศหญิง นักศึกษาพยาบาลที่ดูแลผู้ป่วยสูงอายุในแผนกอายุรกรรมมีพฤติกรรมการดูแลดีกว่า ผู้ที่ดูแลผู้ป่วยสูงอายุในแผนกศัลยกรรม และนักศึกษาพยาบาลที่ดูแลผู้ป่วยสูงอายุที่มีอายุตั้งแต่ 70 ปีขึ้นไปมีพฤติกรรมการดูแลดีกว่า ผู้ที่ดูแลผู้ป่วยสูงอายุต่ำกว่า 70 ปี 2. พฤติกรรมการดูแลผู้ป่วยสูงอายุ ตามการรับรู้ของกลุ่มตัวอย่างนักศึกษาพยาบาล และผู้ป่วยสูงอายุทุกราย มีความเห็นตรงกันว่า พฤติกรรมการดูแลมีองค์ประกอบ 8 ด้าน ได้แก่ ด้านความรู้สึกในฐานะความเป็นมนุษย์ด้านพันธะผูกพันในการปฏิบัติงานการดูแล ด้านความรู้ความสามารถในการดูแล ด้านความเห็นอกเห็นใจ ด้านความเชื่อมั่นไว้ใจ ด้านการให้ความเคารพนับถือ ด้านการให้คุณค่า ศักดิ์ศรีความเป็นบุคคล และด้านจิตสำนึกความถูกต้องทางศีลธรรมจริยธรรม ส่วนที่นักศึกษาพยาบาลมีการรับรู้แตกต่างจากผู้ป่วยสูงอายุ คือ การใช้กระบวนการพยาบาลในการปฏิบัติงาน ให้ความเข้าใจ การให้ความรู้สึกร่วมเห็นใจ ไวต่อการรับรู้ความรู้สึก เปิดโอกาสให้ระบายความรู้สึกให้การยอมรับ การให้ข้อมูลและคำอธิบาย ความซื่อสัตย์และพูดบอกกล่าวความจริง 3. นักศึกษาพยาบาลที่มีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนระดับสูง มีเจตคติทางบวกต่อผู้สูงอายุ มีบุคลิกภาพร่าเริง แจ่มใส ปรับตัวและควบคุมตนเองได้ มีผู้สูงอายุในครอบครัว มีประสบการณ์การดูแลผู้ป่วยสูงอายุมาก่อนมีพฤติกรรมการดูแลดีกว่า ผู้ที่มีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนระดับปานกลาง มีเจตคติทางลบต่อผู้สูงอายุ บุคลิกภาพพูดน้อย เงียบขรึม ปรับตัวและควบคุมตนเองได้น้อย ไม่มีผู้สูงอายุในครอบครัว และไม่มีประสบการณ์การดูแลผู้ป่วยสูงอายุมาก่อน และพบว่า ภาระงานที่ได้รับมอบหมายมากเกินไป ทำให้การปฏิบัติพฤติกรรมการดูแลผู้ป่วยสูงอายุของนักศึกษาพยาบาลลดลง