การคัดเลือกและลักษณะสมบัติของเอกโซพอลิแซ็กคาไรด์จากแลคติกแอสิดแบคทีเรีย

Abstract

งานวิจัยนี้ได้ศึกษาสมบัติของเอกโซพอลิแซ็กคาไรด์จากแบคทีเรียสายพันธุ์ EN05 EN07 EN13 EN14 EP04 EP11 EP14 LAB1 LAB2 และ LAB3 พบว่า พอลิแซ็กคาไรด์ที่ผลิตมีทั้งที่เป็นชนิดเฮเทอโรพอลิแซ็กคาไรด์ และฮอมอพอลิแซ็กคาไรด์ สามารถละลายน้ำได้ดี ให้ความหนืดต่ำ พอลิแซ็กคาไรด์ที่ผลิตจากกลุ่ม EN และ EP มีความสามารถในการอุ้มน้ำและการเป็นอิมัลซิไฟเออร์ได้ดีกว่ากลุ่ม LAB ขณะที่กลุ่ม LAB มีความเสถียรที่อุณหภูมิสูงกว่า และมีประสิทธิภาพในการผลิตพอลิแซ็กคาไรด์สูงกว่ากลุ่ม EN และ EP 4-5 เท่า จากการทดสอบทางชีวเคมีเบื้องต้นพบว่า กลุ่มที่มีรหัส EN และ EP เป็นแบคทีเรียในวงศ์ Enterobacteriaceae ขณะที่กลุ่ม LAB เป็นแบคทีเรียในกลุ่มแลคติกแอสิดแบคทีเรียซึ่งเป็นเชื้อไม่ก่อโรค จึงคัดเลือกกลุ่ม LAB มาศึกษาสมบัติเพิ่มเติม พบว่า พอลิแซ็กคาไรด์จาก LAB1 LAB2 และ LAB3 มีประจุเป็นกลาง มีความสามารถในการเป็นสเตบิไลเซอร์และเป็นสารก่อการจับกลุ่มได้ แต่ไม่มีความสามารถในการเกิดเจล โดยพบว่าพอลิแซ็กคาไรด์ที่ผลิตได้จากแบคทีเรียสายพันธุ์ LAB1 มีลักษณะสมบัติที่ดีกว่าที่เหลือจึงคัดเลือกแบคทีเรียสายพันธุ์ LAB1 มาพิสูจน์เอกลักษณ์ของแบคทีเรียทางอนุกรมวิธานซึ่ง พบว่าเป็นแบคทีเรีย Weissella confusa (Lactobacillus confusus) จากนั้นหาภาวะที่เหมาะสมในการผลิตพอลิแซ็กคาไรด์จากสายพันธุ์ LAB1 ในอาหาร MRS สูตรดัดแปลงใหม่ ที่ประกอบด้วย ซูโครสความเข้มข้น 5.0% และอัตราส่วน Yeast extract : Proteose peptone : Beef extract มีค่าเท่ากับ 0.5 : 0.5 : 1 เป็นแหล่งคาร์บอนและแหล่งไนโตรเจนตามลำดับ ภายใต้ภาวะที่ปรับค่าความเป็นกรดเบสเริ่มต้นเท่ากับ 6.0 ภาวะการเลี้ยงเชื้อที่อุณหภูมิ 30 องศาเซลเซียส ในระดับขวดเขย่าอัตราเร็ว 200 รอบต่อนาที เป็นเวลา 18 ชั่วโมง พอลิแซ็กคาไรด์ที่ผลิตได้มีค่าเท่ากับ 13.78 มิลลิกรัมต่อมิลลิลิตร