Effects of hypertonic and hypotonic saline infusion on renal functions in induced hyperthyroid and hypothyroid dogs

Abstract

ผลการทำงานของไตขณะฉีดสารละลายเกลือฮัยเปอร์โทนิคและฮัยโปโทนิคเข้าหลอดเลือดแดงของไตโดยตรง ในสภาวะฮัยเปอร์และฮัยโปธัยรอยด์ ใช้สุนัขพันธ์ทางเพศผู้จำนวน 17 ตัว แบ่งสุนัขเป็น 3 กลุ่มคือ กลุ่มควบคุม, กลุ่มฮัยโปธัยรอยด์ (ผ่าตัดต่อมธัยรอยด์ออก ทั้งสองข้าง) และกลุ่มฮัยเปอร์ธัยรอยด์ (ฉีดแอล-ธัยร็อกชื่น 0.1 มก.ต่อ กก. น้ำหนักตัวต่อวัน ทางใต้ผิวหนังเป็นเวลา 1 สัปดาห์) จากการศึกษาระบบไหลเวียนเลือดในกลุ่มฮัยโปธัยรอยด์เปรียบเทียบกับกลุ่มควบคุม พบว่าอัตราการไหลของเลือดออกจากหัวใจ (CO), ปริมาณเลือดในร่างกาย (BV), ความดันเลือดแดงเฉลี่ย (MAP), ความต้านทานรวมของหลอดเลือดส่วนปลาย (TPR) และอัตรา การไหลของปัสสาวะ (v) ไม่แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญ แต่อัตราการเต้นของหัวใจ (HR) ลดลงอย่างมีนัยสำคัญ (P < 0.05) อัตราการกรองของไต (GFR) และปริมาณเลือดที่ไหลผ่านไต (RBF) ลดลงโดยเฉลี่ย 10% และ 21% ตามลำดับ ความต้านทานของหลอดเลือดไต (RVR) เพิ่มขึ้นโดยเฉลี่ย 5% ในขณะที่การขับทิ้งของเกลือโซเดียมทางปัสสาวะ (U[sibscriptNa]V) ลดลงโดย เฉลี่ย 11% แต่การขับทิ้งของเกลือโปตัสเซียม (U[sibscript]KV), คลอไรด์ (U[sibscript]ClV), แคลเซียม : (U[sibscript]CaV) และอินออร์แกนิค ฟอสฟอรัส (U[sibscript]PiV) ไม่แตกต่างจากกลุ่มควบคุมอย่างมีนัยสำคัญ ส่วนกลุ่มฮัยเปอร์ธัยรอยด์เมื่อเปรียบเทียบกับกลุ่มควบคุม พบว่า CO เพิ่มขึ้นโดยเฉลี่ย 54%, HR เพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสําคัญ (P < 0.01) GFR และ RBP เพิ่มขึ้นโดยเฉลี่ย 16% และ 52 แต่ RVR ลดลงโดยเฉลี่ย 19% U[sibscriptNa]V, U[sibscript]ClV , U[sibscript]CaV และ U[sibscript]Piv เพิ่มขึ้นโดยเฉลี่ย 111%, 205%, 114% และ 93% ตามลำดับ ในขณะที่ V และ U[sibscript]KV เพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญ ผลการฉีดสารละลายเกลือฮัยเปอร์ โทนิคเข้าหลอดเลือดแดงของไต พบว่า ความเข้มข้นของเกลือโซเดียมในหลอดเลือดแดงของไตเพิ่มขึ้น 2.67 + 1.81 (Mean + S.D.) µ Eg/ml/min จากการทดลองในสุนัขกลุ่มควบคุมเมื่อเปรียบเทียบผลก่อนและหลังฉีดในไต เดียวกัน พบว่า อัตราการไหลของปัสสาวะ การขับทิ้งของเกลือโซเดียม โปตัสเซียม และคลอไรดทางปัสสาวะเพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญในไตด้านทดลอง (P < 0.05) ส่วนอัตรา การกรองของไต ปริมาณเลือดที่ไหลผ่านได้เพิ่มขึ้นโดยเฉลี่ย 13% และ 9% ในขณะที่การ ขับทิ้งของเกลือแคลเซียมและอินออร์แกนิค ฟอสฟอรัสทางปัสสาวะเพิ่มขึ้นเล็กน้อย แต่ค่าความ ต้านทานของหลอดเลือดไตลดลงโดยเฉลี่ย 5% ค่า renal fraction เพิ่มขึ้น ความดันเลือดแดงเฉลี่ยและอัตราการกรองของไตด้านทดลองเปลี่ยนแปลงอย่างไม่มีนัยสำคัญ แสดงว่ามีการขยายตัวของหลอดเลือดภายในไตด้านทดลอง (local vasodilatation) ส่วนการทำงานของไตด้านตรงข้ามพบการเปลี่ยนแปลงเล็กน้อยขณะฉีดสารละลายเกลือฮัยเปอร์โทนิค ผลของการฉีดสารละลายเกลือฮัยเปอร์โทนิคในสุนัขกลุ่มฮัยโปธัยรอยดโดยเปรียบเทียบ กับผลก่อนและหลังฉีดในไตเดียวกัน ผลปรากฏว่า V, UₙₐV, UClV , UCaV และ UPiv และ RVR ในไตด้านทดลองเพิ่มขึ้นโดยเฉลี่ย 63%, 40%, 15%, 59% 11% และ 24% ตามลำดับ แต่ UCa V และ RBF ลดลงเล็กน้อยขณะที่ GPR ในไตทั้งสองด้านลดลงอย่างมีนัยสำคัญ นอกจากนี้ยังพบว่า UNaV ในไตด้านตรงข้ามเพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญ (P < 0.05) ส่วน REF, UKV, UClV, UCa V และ UPiv เปลี่ยนแปลงเล็กน้อย การลดลงของ GFR และ RBE ในไตด้านทดลองของสุนัขกลุมฮัยโปธัยรอยด์ในขณะฉีดสารละลายเกลือฮัยเปอร์ โทนิคนั้นไม่พบ ความสัมพันธ์ที่เนื่องมาจากการเปลี่ยนแปลงของ CO, MAP และ TPR ผลการทดลองนี้ แสดงว่า มีการหดตัวของหลอดเลือดภายในไต (local vasoconstriction) ผลของการฉีดสารละลายเกลือฮัยเปอร์โทนิคในกลุ่มฮัยเปอร์ธัยรอยดโดยเปรียบเทียบ : ผลก่อนและหลังฉีดในไตเดียวกัน พบวา V, UNaV, UClV, U CaV และ UPiV ในไต ด้านทดลองเพิ่มขึ้นเล็กน้อย ส่วน GFR, REP และ UV ลดลงอย่างไม่มีนัยสำคัญ และพบ ว่า RVR ในไตทั้งสองด้านเพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญ (P < 0.05) แต่ CO, MAP และ TPR เปลี่ยนแปลงเพียงเล็กน้อยขณะฉีดสารละลายเกลือฮัยเปอร์โทนิค ซึ่งบ่งชี้ว่ามีการหดตัว ของหลอดเลือดภายในไตทั้งสองด้าน (local vasoconstriction) : ผลการศึกษาขณะ ฉีดสารละลายเกลือฮัยเปอร์โทนิคในสุนัขทดลองทั้งสามกลุ่ม พบว่ามีการชักนำให้เกิดการขับ ปัสสาวะมากขึ้น (diuresis) ในไตด้านทดลอง เนื่องจากมีการเพิ่มของ V และ UNaV การฉีดสารละลายเกลือชัยโปโทนิคเขาทางหลอดเลือดแดงของไตโดยตรง พบว่า ความเข้มข้นของเกลือโซเดียมในหลอดเลือดแดงของไตลดลง 2.87 + 1.94 (Mean + S.D.) Eq/ml/min จากผลการทดลองในสุนัขกลุ่มควบคุมโดยเปรียบเทียบผลก่อนและหลังฉีดในไต เดียวกัน พบว่า RBF ลดลงอย่างมีนัยสำคัญ (P < 0.05) ซึ่งสัมพันธ์กับการเพิ่มของ RVR อย่างมีนัยสำคัญ (P < 0.05) ในไตทั้งสองด้าน สวน GPR ลดลงเพียงเล็กน้อย จากการทดลองในกลุ่มฮัยเปอร์ธัยรอยด์ ผลปรากฏว่า GFR ลดลงอย่างมีนัยสำคัญในไตทั้งสอง ด้าน (P < 0.05) โดยสัมพันธ์กับค่า RVR ซึ่งเพิ่มขึ้นในขณะที่ RBF ลดลงเล็กน้อย สำหรับอัตราการไหลของปัสสาวะและการขับทิ้งของเกลือต่าง ๆ ทางบัสสาวะในไตทั้งสองด้าน ของสุนัขกลุ่มควบคุมและกลุ่มฮัยเปอร์ธัยรอยดลดลงอย่างไม่มีนัยสำคัญ ยกเว้น 1” ซึ่งเพิ่มขึ้น เล็กน้อยในไตด้านตรงข้ามของสุนัขกลุ่มควบคุม ผลการทดลองดังกล่าว แสดงว่า มีการหดตัว ของหลอดเลือดภายในไตทั้งสองด้านขณะฉีดสารละลายเกลือชัยโปโทนิคในสุนัขกลุ่มควบคุมและ กลุ่มฮัยเปอร์ธัยรอยด์ ส่วนผลการทดลองในสุนัขกลุมศัยโปธัยรอยด์เมื่อฉีดสารละลายเกลือ ฮัยโปโทนิคนั้น พบว่า V และ UNaV ลดลงอย่างมีนัยสําคัญ (P < 0.05) ในขณะที่ GFR, RBF, UClV, UCaV และ UPiV ลดลงเล็กน้อยในไตด้านทดลองโดยสอดคล้องกับค่า RVR ซึ่งเพิ่มขึ้น สำหรับไตด้านตรงข้ามพบการเปลี่ยนแปลงดังกล่าวเล็กน้อย ผลการทดลอง นี้พบว่า มีการหดตัวของหลอดเลือดภายในไตด้านทดลองของสุนัขกลุ่มฮัยโปธัยรอยด์ขณะฉีดสาร ละลายเกลือชัยโปโทนิคเช่นเดียวกับสุนัขกลุ่มควบคุมและกลุ่มฮัยเปอร์ธัยรอยด์ เนื่องจากมีการเพิ่มของ RVR จากผลการทดลองนี้ บ่งชี้ว่าไตเป็นตัวตอบสนองการเปลี่ยนแปลงนี้ภายในไตเอง (primary effector) ขณะฉีดสารละลายเกลือฮัยเปอร์ โทนิคและฮัยโปโทนิคเข้าทางหลอด เลือดแดงของไตโดยตรงในสุนัขกลุ่มฮัยโปธัยรอยดและกลุ่มฮัยเปอร์ธัยรอยด์ ส่วนกลไกการ เปลี่ยนแปลงทางสรีรวิทยาที่เกิดขึ้น ยังไม่มีหลักฐานที่ระบุอย่างชัดเจนว่าเนื่องจากการเปลี่ยน แปลงของระดับฮอร์โมนภายในไต (intrarenal hormonal changes) และ/หรือจาก ตัวควบคุมอื่น ๆ ภายในไต (intrarenal regulators)