การศึกษาศักยภาพเพื่อการพัฒนาแหล่งน้ำบนเกาะสมุย

Abstract

การศึกษานี้มุ่งพิจารณาศักยภาพเพื่อการพัฒนาแหล่งน้ำบนเกาะสมุยในเชิงปริมาณทั้งแหล่งน้ำฝน น้ำใต้ดินและน้ำผิวดิน สำหรับประชากรท้องถิ่นและนักท่องเที่ยวในระดับรวมทั้งเกาะและระดับพื้นที่ย่อยด้วยการแบ่งเกาะสมุยเป็น 3 พื้นที่ได้แก่ด้านทิศเหนือและตะวันออกเฉียงเหนือ (ต.แม่น้ำ และ ต.บ่อผุด) ด้านทิศตะวันออกตอนใต้ (ต.มะเร็ด และ ต.หน้าเมือง) และด้านทิศตะวันตกของเกาะ (ต.ตลิ่งงาม ต.ลิปะน้อย และ ต.อ่างทอง) โดยใช้ข้อมูลน้ำฝนประเมินปริมาณน้ำฝนและน้ำผิวดินและการทดสอบสูบน้ำเพื่อประเมินปริมาณน้ำใต้ดินอันเป็นแนวทางในการวางแผนพัฒนาและจัดการแหล่งน้ำเพื่อรองรับการพัฒนาเกาะสมุย ผลการศึกษาพบว่าในสภาพปัจจุบันยังมีปริมาณน้ำดิบเพียงพอกับความต้องการแต่ยังไม่ได้รับการพัฒนาอย่างเต็มที่ภายใต้การจัดการปัจจุบันเริ่มมีปัญหาการขาดแคลนน้ำในบางพื้นที่โดยเฉพาะอย่างยิ่งในฤดูกาลท่องเที่ยวช่วงฤดูร้อนที่มีจำนวนนักท่องเที่ยวสูงสุด (เมษายน) และในเดือนที่ระดับน้ำใต้ดินลดต่ำ (สิงหาคม) จึงต้องมีการพัฒนาและจัดการเพิ่มเติมในระดับเกาะควรสร้างอ่างเก็บน้ำผิวดินและระบบส่งน้ำหลักรอบเกาะโดยเฉพาะในแหล่งท่องเที่ยวและชุมชนหลักในระดับพื้นที่ควรมีพัฒนาน้ำใต้ดินและฝายที่มีอยู่ให้ได้ปริมาณน้ำมากขึ้นตลอดจนส่งเสริมให้มีการใช้น้ำฝนเพิ่มมากขึ้นการพัฒนาระบบประปาควรเริ่มพัฒนาในพื้นที่ด้านตะวันออกเฉียงเหนือและด้านทิศตะวันตกของเกาะก่อนแล้วจึงเชื่อมต่อกับพื้นที่ด้านตะวันออกตอนใต้ของเกาะเมื่อมีความต้องการใช้น้ำมากกว่าปริมาณน้ำในพื้นที่อย่างไรก็ดีเมื่อพิจารณาแนวโน้มการขยายตัวของการท่องเที่ยวบนเกาะสมุยแหล่งน้ำบนเกาะจะเพียงพอสำหรับการพัฒนาในระดับหนึ่งเท่านั้น ฉะนั้นจึงต้องมีมาตรการในการจัดสรรน้ำอย่างยุติธรรมเพื่อป้องกันข้อขัดแย้งระหว่างกลุ่มผู้ใช้น้ำทั้งนี้เพราะการใช้น้ำเพื่อรองรับกิจการท่องเที่ยวมีมากขึ้นในอนาคตและให้ผลตอบแทนสูง การพัฒนาจึงจำเป็นต้องมุ่งเพื่อรองรับการเจริญเติบโตไปยังกลุ่มนี้แต่ขณะเดียวกันต้องคำนึงประชากรท้องถิ่นด้วย การศึกษานี้คาดว่าเป็นประโยชน์ต่อการวางแผนหลักพัฒนาแหล่งน้ำบนเกาะสมุยและเป็นกรณีตัวอย่างเพื่อพัฒนาแหล่งน้ำในพื้นที่เกาะอื่นๆ ซึ่งเป็นแหล่งท่องเที่ยวและชุมชนที่สำคัญที่จะมีการดำเนินการศึกษาต่อไป