การศึกษาเพลงประกอบการสอนจริยศึกษาระดับประถมศึกษาของศาสตราจารย์ อำไพ สุจริตกุล

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีจุดประสงค์เพื่อศึกษาประวัติความเป็นมาของเพลงวิเคราะห์ลักษณะของเพลงและคุณธรรมที่ปรากฎในเนื้อหาของเพลงและความคิดเห็นของครูและนักเรียนที่มีต่อเพลงจริยศึกษาตัวอย่างประชากรที่ใช้ในการวิจัยคือ เพลงจริยศึกษาสำหรับเด็ก ผลการวิจัยพบว่าเพลงประกอบการสอนจริยศึกษาของศาสตราจารย์อำไพ สุจริตกุล แต่งขึ้นครั้งแรกเพื่อใช้เป็นเพลงตัวอย่างในการแต่งเพลงประกอบบทเรียนในวิชาต่างๆ สำหรับนิสิตที่เรียนวิธีสอนได้ศึกษาและรู้จักวิธีการแต่งเพลงประกอบบทเรียนใน พ.ศ. 2527-2531 เป็นช่วงที่แต่งเพลงมากเพื่อใช้เป็นสื่อประกอบกิจกรรมการปลูกฝังคุณธรรมในคู่มือครู หนังสือเรียนจริยศึกษา สำหรับระดับอนุบาลศึกษา และระดับประถมศึกษา จังหวะและทำนองส่วนมากเป็นทำนองที่แต่งขึ้นเองส่วนที่ดัดแปลงมาจากทำนองเพลงอื่นนั้นส่วนมากดัดแปลงมาจากทำนองเพลงไทยเดิม รูปแบบการแต่งเพลงส่วนมากแต่งเป็นกลอนลักษณะเนื้อหาของเพลงเป็นเนื้อหาที่ให้รายละเอียดเรื่องที่ต้องการสอน เนื้อหาของเพลงเน้นกลวิธีสอนแบบตรงไปตรงมาเวลาหรือความยาวของเพลงอยู่ในช่วง 1-2 นาที คุณธรรมที่ปรากฎในเนื้อหาเพลงมากที่สุดคือ คุณธรรมข้อที่ 10 ความเป็นผู้มีสติ รู้จักยับยั้งชั่งใจ และรู้สึกผิดชอบชั่วดี “เพลงคุณธรรมเด็กไทย” เป็นเพลงที่ครูนำไปประกอบการสอนมากที่สุดและเป็นเพลงที่นักเรียนชอบมากที่สุด ครูส่วนมากเห็นว่าเนื้อหาเพลงส่งเสริมและปลูกฝังคุณธรรมให้ความรู้ที่เป็นประโยชน์ต่อการดำเนินชีวิต เนื้อหาเหมาะสมกับเด็กระดับประถมศึกษา ทำนองเพลงและจังหวะของเพลงทำให้สนุกสนานเพลิดเพลิน ข้อความแต่ละวรรคบรรจุถ้อยคำไว้เหมาะง่ายแก่การร้องและคำร้องทุกตอนสัมผัสและคล้องจองกันดี นักเรียนส่วนมากเห็นว่าสามารถนำข้อคิดที่ได้จากเพลงไปปฏิบัติได้ จำเนื้อหาคุณธรรมได้จากเพลง