คำกริยาบ่งบอกลักษณะในภาษาไทยกรุงเทพฯ

Abstract

วิทยานิพนธ์ฉบับนี้มีวัตถุประสงค์ที่จะศึกษาคำกริยาบ่งบอกลักษณะในภาษาไทยตามแนวความคิดของไมเคิล เอ เค อัลลิเดย์ เพื่อดูว่าคำกริยาบ่งบอกลักษณะในภาษาไทยมีลักษณะทางวากยสัมพันธ์ และทางอรรถศาสตร์อย่างไร และเพื่อจำแนกประเภทของคำกริยาบ่งบอกลักษณะออกเป็นประเภทและชนิดย่อยตามคุณสมบัติทางวากสัมพันธ์และทางอรรถศาสตร์ ผลการวิเคราะห์สรุปได้ว่า คำกริยาบ่งบอกลักษณะในภาษาไทยมี 13 รายคำ ได้แก่ คำว่า เหมือนคล้ายเท่าเสมอ คือ ชื่อ หมายถึง มี เป็น 1 เป็น 2 เป็น 3 ได้แก่ 1 ได้แก่ 2 ในจำนวนนี้มีคำพ้องรูปพ้องเสียง 5 รายคำ ได้แก่ คำว่า เป็น 1 เป็น 2 เป็น 3 ได้แก่ 1 และ ได้แก่ 2 คำกริยาบ่งบอกลักษณะทั้ง 13 รายคำ มีคุณสมบัติทางวากยสัมพันธ์ที่เหมือนกัน คือคำกริยาเหล่านี้จะไม่ปรากฏร่วมกับคำว่า ถูกโดน หรือ ได้รับ ในโครงสร้างประโยคกรรมวาจก ส่วนคุณสมบัติทางอรรถศาสตร์นั้น คำกริยาเหล่านี้ เป็นคำกริยาที่บ่งชี้ว่าสิ่งที่กล่าวถึงโดยหน่วยนามหน้าคำกริยามีลักษณะอย่างไร โดยหน่วยนามหลังคำและกริยาจะเป็นส่วนที่ใช้บรรยายลักษณะนั้น ๆ คำกริยาบ่งบอกลักษณะแบ่งออกเป็น 3 ประเภทใหญ่ ๆ ตามคุณสมบัติทางวากยสัมพันธ์และทางอรรถศาสตร์ คือ ประเภทเปรียบความ มีสมาชิก 5 รายคำ ประเภทขยายความมี 3 รายคำ และประเภทเทียบความมี 5 รายคำ คำกริยาประเภทเทียบความยังแบ่งออกเป็น 2 ชนิดย่อย ตามคุณสมบัติทางวากยสัมพันธ์คือ ชนิดเทียบความเท่าและชนิดเทียบความไม่เท่า