สารที่มีฤทธิ์ยับยั้งการสร้างเม็ดสีเมลานินจากมะหาด

Abstract

ปัจจุบันทั่วโลกกำลังประสบกับปัญหาภาวะโลกร้อน ทำลายชั้นโอนโซนทำให้มีรูในชั้นโอโซนโดยชั้นโอโซนจะช่วยป้องกันรังสีอัลตราไวโลเลตที่จะก่อให้เกิดผลกระทบต่อผิวหนัง และรังสียูวียังเข้าทำลาย DNA ของเซลล์ผิวหนังได้โดยตรง ซึ่งอาจเป็นปัจจัยที่ก่อให้เกิดมะเร็งผิวหนังได้ งานวิจัยนี้สนใจศึกษาหาสารที่มีฤทธิ์ยับยั้งการสร้างเม็ดสีเมลานินในเซลล์ผิวหนัง B16 melanoma จากแก่นมะหาด (Artocarpus lacucha) ซึ่งมีรายงานว่ามีฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ ฤทธิ์ยับยั้งเอนไซม์ไทโรสิเนส และฤทธิ์ยับยั้งการสร้างเม็ดสีในเซลล์ B16 อย่างไรก็ตามการศึกษาส่วนใหญ่เป็นฤทธิ์ของสารสกัดหยาบและสารองค์ประกอบหลัก oxyresveratrol ดังนั้นงานวิจัยนี้จึงเน้นแยกสารบริสุทธิ์จากสารสกัดแก่นมะหาดและทดสอบฤทธิ์ยับยั้งการสร้างเม็ดสีเมลานินในเซลล์ B16 ซึ่งจากการนำส่วนสกัดเมทานอลของสารสกัดแก่นมะหาดมาแยกสารให้บริสุทธิ์ด้วยเทคนิคคอลัมน์โครมาโทกราฟี และวิเคราะห์โครงสร้างด้วยเทคนิค NMR spectroscopy ทำให้ได้สารบริสุทธิ์ 3 ชนิดได้แก่ 5,5’-(1Z)-1,2-ethenediylbis[1,3-benzenediol](ACI), dihydroxyresveratrol และ resveratrol และเมื่อนำสารทั้ง 3 ชนิดมาทดสอบฤทธิ์ยับยั้งการสร้างเม็ดสีเมลานินในเซลล์ B16 โดยมี arbutin เป็นสารควบคุมพบว่า 5,5’-(1Z)-1,2-ethenediylbis[1,3-benzenediol] (2C), dihydroxyresveratrol (2F) และ resveratrol (2G) ให้ปริมาณเมลานินที่ถูกผลิต (% melanin production) เท่ากับ 75.52%, 84.20% และ 47.08% ตามลำดับ ที่ความเข้มข้น 10 µM และ 55.10%, 19.16% และ 24.17% ตามลำดับ ที่ความเข้มข้น 50 µM ซึ่งจะเห็นได้ว่า resveratrol (2G) สามารถยับยั้งการผลิตเม็ดสีเมลานินได้ดีที่สุด โดยมีค่าการยับยั้งมากกว่า 80% ที่ความเข้มข้น 50 µM นอกจากนี้ยังพบว่าสารทั้ง 3 ชนิด ไม่เป็นพิษต่อเซลล์ B16 ที่ความเข้มข้นสูงสุดที่ทดสอบ 50 M สารเหล่านี้จึงอาจนำไปพัฒนาต่อยอดเพื่อใช้เป็นยาหรือเครื่องสำอางที่ออกฤทธิ์ในการยับยั้งเม็ดสีเมลานินได้