ไวรัสอาร์เอ็นเอสายคู่ของ Phytophthora botryosa และ Pythium cucurbitacearum จากต้นยางพารา

Abstract

การใช้ไวรัสในการควบคุมโรคพืชเป็นวิธีที่น่าสนใจ ยังไม่มีการศึกษาไวรัสในไฟทอฟธอราที่ก่อโรคในยางพาราซึ่งเป็นพืชเศรษฐกิจที่สำคัญชนิดหนึ่งของประเทศไทย งานวิจัยนี้คัดแยกไวรัสชนิดอาร์เอ็นเอสายคู่ได้จาก Phytophthora botryosa ไอโซเลท R152 จากไฟทอฟธอราทั้งหมด 81 ไอโซเลท ซึ่งเก็บตัวอย่างจากก้านใบยางพาราที่มีอาการของโรคใบร่วงจากสวนยางในจังหวัดระยองและจังหวัดจันทบุรี ผลการทดลองจากอะกาโรสเจลอิเล็กโทรโฟรีซิสพบอาร์เอ็นเอสายคู่ใน ไฟทอฟธอราไอโซเลท R152 จากสวนยางพาราในจังหวัดระยอง มีจำนวน 4 แถบ มีขนาดประมาณ 3.4, 2.9, 2.5 และ 1.3 กิโลเบส เมื่อตรวจสอบชนิดของสารพันธุกรรมของไวรัสด้วยการย่อยด้วย S1 nuclease, DNase I และ RNase A พบว่าทนต่อการถูกย่อยด้วย S1 nuclease, DNase I และทนต่อการถูกย่อยด้วย RNase A ในบัฟเฟอร์ที่มีความเข้มข้นเกลือสูง แต่ถูกย่อยด้วย RNase A ในบัฟเฟอร์ที่มีความเข้มข้นเกลือต่ำ ซึ่งแสดงว่าไวรัสที่พบในไฟทอฟธอราไอโซเลท R152 มีสารพันธุกรรมชนิดอาร์เอ็นเอสายคู่ และคาดว่าไม่ใช่ไวรัสที่มีรายงานไว้ก่อน เนื่องจากไม่พบผลิตภัณฑ์ cDNA จากการทำ RT-PCR ด้วยไพรเมอร์ที่จำเพาะกับไวรัสในไฟทอฟธอราที่เคยมีรายงาน ไฟทอฟธอราไอโซเลท R152 ไม่พบการสร้างสปอร์บนอาหารเลี้ยงเชื้อ PDA, V8, V8 ที่มีสารปฏิชีวนะ และ black bean แต่พบการสร้างสปอร์ในไอโซเลทอื่นๆ ที่ไม่พบไวรัส จากการพยายามเหนี่ยวนำให้ P. botryosa ไอโซเลท R152 สร้างสปอร์ในอาหารเลี้ยงเชื้อต่างๆ ทำให้ทราบว่าไอโซเลท R152 มี Pythium cucurbitacearum เจริญปนอยู่ด้วย เนื่องจากไอโซเลท R152 ไม่สร้างสปอร์จึงทำให้ไม่สามารถแยกไฟทอฟธอราออกจากพิเทียมได้ แต่อย่างไรก็ตามไม่พบอาร์เอ็นเอสายคู่ในพิเทียม จึงสรุปได้ว่า P. botryosa เป็นราเจ้าบ้านของไวรัสอาร์เอ็นเอสายคู่ งานวิจัยครั้งนี้จึงเป็นรายงานการพบ อาร์เอ็นเอสายคู่ในไฟทอฟธอราที่แยกได้จากยางพาราในประเทศไทยเป็นครั้งแรก ซึ่งจากผลการวิจัยครั้งนี้อาจนำไปสู่การพัฒนาไวรัสในไฟทอฟธอราเป็นตัวควบคุมทางชีวภาพ