พัฒนาการของการครุศึกษาไทย สาขาการศึกษาปฐมวัยระหว่าง พ.ศ. 2484-พ.ศ. 2536

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาพัฒนาการของการจัดการศึกษาสำหรับการครุศึกษาไทย สาขาการศึกษาปฐมวัยในช่วง พ.ศ. 2484-พ.ศ. 2536 ในด้านประวัติความเป็นมา การพัฒนาหลักสูตร รวมทั้งการดำเนินงานของสถาบันครุศึกษาไทย สาขาการศึกษาปฐมวัย ตลอดช่วงเวลาดังกล่าว การดำเนินการวิจัยทำในสองรูปแบบคือ ศึกษาจากเอกสารต่างๆ และสัมภาษณ์ผู้เกี่ยวข้องโดยตรง ผลการวิจัยพบว่า การจัดการครุศึกษาไทย สาขาการศึกษาปฐมวัยหรือการฝึกหัดครูอนุบาลในประเทศนั้นเริ่มหลักฐานปรากฏชัดเจนเมื่อ พ.ศ. 2484 ซึ่งเป็นช่วงหลังสงครามโลกครั้งที่ 2 โดยรัฐบาลมีดำริที่ขยายงานการศึกษาระดับนี้ออกไปทั่วประเทศ จึงได้ส่งครูไปศึกษาต่อต่างประเทศเพื่อกลับมาจัดและดำเนินการเรียนการสอนเป็นต้นแบบให้กับเอกชนที่ประสงค์จะเปิดโรงเรียนในระดับนี้ พร้อมกันนั้นก็ได้มีการฝึกครูเพื่อป้อนให้โรงเรียนต่างๆ เพื่อจะได้ดำเนินการไปในแนวเดียวกัน โรงเรียนอนุบาลละอออุทิศจึงเป็นโรงเรียนอนุบาลแห่งแรกและวิทยาลัยครูสวนดุสิตก็เป็นสถานฝึกหัดครูอนุบาลแห่งแรกของประเทศไทยอย่างเป็นระบบ และหลักสูตรในช่วงแรกใช้ระยะเวลาศึกษาเพียง 1 ปี โดยได้ประกาศนียบัตรครูอนุบาล และได้มีการเปิดหลักสูตร ป.กศ. สูง หลักสูตร 2 ปี ใน พ.ศ. 2500 ต่อมามีการยกระดับการฝึกหัดครูอนุบาลขึ้นเป็นปริญญาตรี ซึ่งคณะครุศาสตร์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้จัดขึ้นเป็นแห่งแรกเมื่อ พ.ศ. 2516 ส่วนการศึกษาระดับมหาบัณฑิตได้เริ่มเปิดเป็นครั้งแรกในปี พ.ศ. 2527 ที่มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ (ประสานมิตร) ปัจจุบันมีหลักสูตรครุศึกษาไทย สาขาการศึกษาปฐมวัยในระดับอนุปริญญา ปริญญาตรี และปริญญาโท (ส่วนปริญญาเอกนั้นกำลังอยู่ในระหว่างการจัดทำหลักสูตร) โครงสร้างหลักสูตรจากอดีตจนถึงปัจจุบันยังไม่มีการเปลี่ยนแปลงมากนักนอกจากปรับเปลี่ยนจากรายวิชาเป็นหมวดวิชา ส่วนการประเมินผลได้ปรับจากการให้เป็นคะแนน (ร้อยละ 50 ถือว่าผ่าน) เป็นการให้คะแนนเป็นระบบลำดับขั้น (Grade) โดยกำหนดค่าของลำดับขั้นเป็นแต้ม A-F และ ก.-จ. ปัญหาด้านการดำเนินงานที่ประสบในช่วงแรกคือปัญหาด้านบุคลากร เนื่องจากขาดครูผู้สอนที่จบสาขานี้โดยตรงซึ่งรัฐบาลได้แก้ปัญหาด้วยการส่งครูไปศึกษาต่อต่างประเทศในสาขาวิชานี้โดยเฉพาะ อีกปัญหาหนึ่งคือ งบประมาณที่มีไม่มากนักทำให้มีความยุ่งยากในการดำเนินงานพอสมควร แต่ด้วยความร่วมแรงร่วมใจของครูผู้สอนที่ช่วยกันสร้างงานฝีมือจัดจำหน่ายบ้าง จัดการอบรมบุคลากรให้หน่วยงานอื่นบ้าง ทำให้พอจะแก้ปัญหาไปได้ระดับหนึ่ง แต่ในปัจจุบันรัฐบาลเห็นความสำคัญของการจัดการศึกษาสำหรับครูในระดับนี้มากขึ้น ประกอบกับบุคลากรที่ส่งไปเรียนได้กลับมาช่วยกันก่อตั้งโรงเรียนอนุบาล พร้อมๆกับผลิตครูในด้านนี้มากขึ้น จึงทำให้ปัญหาด้านบุคลากรลดน้อยลงไป