ลักษณะไทยสมัยใหม่สำหรับงานสถาปัตยกรรมประเภทสถาบัน

Abstract

ศึกษางานวิจัยและทฤษฎีที่เกี่ยวข้อง เพื่อเป็นแนวทางในการศึกษาลักษณะไทยสมัยใหม่ของอาคารตัวอย่าง ที่ได้รับรางวัลสถาปัตยกรรมดีเด่นที่มีลักษณะไทยสมัยใหม่ จากสมาคมสถาปนิกสยามฯ โดยสำรวจลักษณะกายภาพของอาคาร พร้อมกันนี้ได้ศึกษาความคิดเห็นของสถาปนิกผู้ออกแบบ ผู้ใช้สอยอาคาร และสถาปนิกแกนนำ ซึ่งส่วนหนึ่งเป็นคณะกรรมการตัดสิน ให้รางวัลสถาปัตยกรรมไทยสมัยใหม่ดีเด่นจากสมาคมสถาปนิกสยามฯ เพื่อนำข้อมูลไปสร้างแบบสอบถามเกี่ยวกับการยอมรับลักษณะไทยสมัยใหม่ ของอาคารประเภทสถาบัน และแนวทางการพัฒนาลักษณะไทยสมัยใหม่ สำหรับงานสถาปัตยกรรมประเภทสถาบัน เพื่อใช้สอบถามกลุ่มสถาปนิกทั่วไปและกลุ่มบุคคลทั่วไป กลุ่มละ 100 คน ผลการวิจัยพบว่า ทั้งกลุ่มสถาปนิกทั่วไปและกลุ่มบุคคลทั่วไปมีความเห็นว่า ลักษณะไทยสมัยใหม่มีการอ้างอิงและพัฒนารูปแบบมาจากลักษณะไทยในอดีต โดยมีความสอดคล้องกับเทคโนโลยีสมัยใหม่ ลักษณะไทยสมัยใหม่ที่เด่นชัดในเชิงรูปธรรม ได้แก่ การจัดกลุ่มอาคาร ทรงหลังคา ลักษณะของหลังคา สีและวัสดุมุงหลังคาเสาลอย พื้นที่ว่างที่เชื่อมกับภายนอก สัดส่วนและการจัดช่องเปิด ลักษณะการเปิด รูปแแบบผนัง วัสดุปูพื้น ราวระเบียง โครงจั่วเน้นทางเข้า ลายหน้าจั่ว ค้ำยัน และการจัดภูมิทัศน์ ลักษณะไทยเชิงนามธรรม ได้แก่ ลักษณะเบาและลอยตัว ลักษณะโปร่งโล่ง และลักษณะร่มรื่น ในขณะเดียวกันพบว่า ทั้ง 2 กลุ่ม ยังมีความคิดเห็นเกี่ยวกับการยอมรับลักษณะไทยสมัยใหม่ที่แตกต่างกัน ดังนั้น สถาปนิกผู้ออกแบบควรตระหนักถึงความคิดเห็นของบุคคลทั่วไป ซึ่งมีการรับรู้หรือมีความเข้าใจต่อรูปแบบสถาปัตยกรรมไทย ที่แตกต่างไปจากสถาปนิก โดยสถาปนิกจะต้องนำการรับรู้ที่มีต่อสถาปัตยกรรมไทยของกลุ่มบุคคลทั่วไป เพื่อพิจารณาประกอบการออกแบบด้วย สำหรับแนวทางการพัฒนาลักษณะไทยสมัยใหม่ สำหรับงานสถาปัตยกรรมประเภทสถาบันที่ควรคำนึงถึง ได้แก่ การอิงลักษณะไทยทางนามธรรมมาใช้ การนำลักษณะไทยท้องถิ่นตามที่ตั้งของอาคารมาใช้โดยมีการปรับเปลี่ยน การคำนึงถึงสภาพภูมิอากาศ และการใช้วัสดุและเทคโนโลยีสมัยใหม่ ที่ช่วยประหยัดพลังงานให้กับอาคาร