ประสิทธิภาพในการบังคับใช้โทษอาญาตามพระราชบัญญัติลิขสิทธิ์

Abstract

ความผิดเกี่ยวกับการละเมิดลิขสิทธิ์ เป็นอาชญากรรมทางเศรษฐกิจที่ส่งผลกระทบต่อการประกอบธุรกิจ งานสร้างสรรค์ในทางการค้า และการลงทุนตลอดจน การถ่ายโอนทางเทคโนโลยีโดยเฉพาะอย่างยิ่งได้ส่งผลกระทบต่อตัวของเจ้าของลิขสิทธิ์เอง ดังนั้นแม้โทษในปัจจุบัน จะมีทั้งโทษจำคุก โทษปรับและโทษริบทรัพย์สิน แต่โทษที่เป็นประโยชน์ต่อรัฐและต่อเจ้าของลิขสิทธิ์เองก็คือโทษปรับ โดยอาศัยหลักเกณฑ์แบ่งค่าปรับให้กับรัฐและผู้เสียหาย แต่ในทางปฏิบัติเกิดปัญหาในการบังคับใช้โทษกับความผิดเกี่ยวกับการละเมิดลิขสิทธิ์ ไม่ได้ผลเป็นการควบคุมความผิดดังกล่าวการศึกษาวิเคราะห์ถึงประสิทธิภาพในการบังคับใช้โทษอาญาในคดีลิขสิทธิ์จึงจำเป็นอย่างยิ่ง จากการศึกษาพบว่า การกำหนดให้คดีละเมิดเป็นความผิดอันยอมความได้ส่งผลให้กระบวนการดำเนินคดีอาญาในคดีลิขสิทธิ์นั้นมีการใช้เจ้าพนักงานของรัฐเป็นเครื่องมือในการแสวงหาประโยชน์ทางทรัพย์สินของผู้ที่เกี่ยวข้องกับคดี เช่น มีการซื้อขายใบมอบอำนาจเพื่อไปเรียกร้องเงินจากผู้กระทำผิด โดยภายหลังจากดำเนินคดีอาญากับผู้ต้องหาหรือจำเลยแล้วจะมีการเรียกเงินเพื่อระงับการดำเนินคดีอาญา และกระบวนการนี้กลายเป็นช่องทางในการแสวงหาประโยชน์อีกทางหนึ่งของเจ้าของลิขสิทธิ์และผู้ที่เกี่ยวข้องโดยมิได้มุ่งผลในการป้องกันและปราบปรามการละเมิดลิขสิทธิ์ซึ่งเป็นอาชญากรรมทางเศรษฐกิจที่มีผลกระทบต่อการค้าการลงทุนของประเทศทั้งทำให้การบังคับใช้โทษทางอาญาตามพระราชบัญญัติลิขสิทธิ์ไม่ได้ผลเป็นการควบคุมการละเมิดลิขสิทธิ์