การเปรียบเทียบผลการควบคุมความดันโลหิตให้ได้ตามเป้าหมายในผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูงที่ได้รับยาแบบต่อเนื่องและที่ได้รับยาแบบปกติที่โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์

Abstract

การวิจัยเชิงทดลองนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อเปรียบเทียบสัดส่วนของผู้ป่วยที่สามารถควบคุมความดันโลหิตได้ตามเป้าหมายที่กำหนดระหว่างกลุ่มที่ได้รับยาต่อเนื่องโดยเภสัชกร และกลุ่มที่ได้รับยาแบบปกติ ประเมินความพึงพอใจของผู้ป่วยและแพทย์ และหามูลค่าที่ประหยัดได้จากการดำเนินงานจ่ายยาต่อเนื่องโดยเภสัชกร ณ โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ โดยผู้ป่วยความดันโลหิตสูง 140 ราย แบ่งเป็นกลุ่มศึกษา และกลุ่มควบคุม โดยการจับฉลากเข้ากลุ่ม กลุ่มละ 70 ราย กลุ่มศึกษาได้รับการดูแลตามระบบรับยาต่อเนื่องโดยเภสัชกร กลุ่มควบคุมได้รับการดูแลตามระบบปกติ เป็นระยะเวลา 6 เดือน ผลการวิจัยพบว่าผู้ป่วยกลุ่มศึกษาและกลุ่มควบคุม มีจำนวนผู้ป่วยที่ควบคุมความดันโลหิตได้ตามเป้าหมาย <140/90 มิลลิเมตรปรอท ในครั้งเริ่มต้นการศึกษา จำนวน 52 ราย(ร้อยละ74.29) และ 53 ราย(ร้อยละ 75.72) ตามลำดับ ในครั้งสิ้นสุดการศึกษา(เดือนที่ 6) จำนวน 58 ราย(ร้อยละ 82.86) และ 51 ราย(ร้อยละ 72.86) ตามลำดับ พบว่าสัดส่วนจำนวนผู้ป่วยที่ควบคุมความดันโลหิตได้ตามเป้าหมายของกลุ่มศึกษาและกลุ่มควบคุม ทั้งที่จุดเริ่มต้นและสิ้นสุดการศึกษาไม่มีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p>0.05) ผู้ป่วยกลุ่มศึกษา และกลุ่มควบคุม มีความดันโลหิตเฉลี่ยขณะหัวใจบีบตัว และขณะหัวใจคลายตัว เมื่อเริ่มต้นการศึกษา 130.570.86/77.710.68 มิลลิเมตรปรอท และ 130.360.91/77.930.69 มิลลิเมตรปรอท ตามลำดับ เมื่อสิ้นสุดการศึกษา มีความดันโลหิตเฉลี่ย 129.641.07/77.430.71 และ 133.211.09/78.140.61 มิลลิเมตรปรอท ตามลำดับ พบว่าค่าความดันโลหิตเฉลี่ยขณะหัวใจบีบตัวของผู้ป่วย 2 กลุ่ม มีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.05) แต่ค่าความดันโลหิตเฉลี่ยขณะหัวใจคลายตัว ไม่มีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p>0.05) ผู้ป่วยและแพทย์มีความพึงพอใจต่อระบบจ่ายยาต่อเนื่องโดยเภสัชกร ระบบจ่ายยาต่อเนื่องโดยเภสัชกรมีต้นทุนลดลงจากระบบปกติ 217.84 บาทต่อการควบคุมความดันโลหิตได้ตามเป้าหมาย 1 ราย เนื่องจากค่าตอบแทนเภสัชกรต่ำกว่าค่าตอบแทนแพทย์ การศึกษาในครั้งนี้แสดงให้เห็นว่าระบบการจ่ายยาเดิมต่อเนื่องโดยเภสัชกรสามารถช่วยลดต้นทุน-ประสิทธิผลลงได้ โดยผู้ป่วยสามารถควบคุมความดันโลหิตได้อย่างปลอดภัย การบริการจ่ายยาเดิมต่อเนื่องโดยเภสัชกรช่วยให้คุณภาพการดูแลผู้ป่วยดียิ่งขึ้น และช่วยให้แพทย์มีเวลาดูแลผู้ป่วยที่มีโรคแทรกซ้อนได้มากขึ้น จึงควรมีการบริการจ่ายยาเดิมต่อเนื่องโดยเภสัชกรต่อไป