การตรวจหาเชื้อเอนเทอโรท็อกซิเจนิก เอสเชอริเชีย โคไล ในตัวอย่างอาหารด้วยเทคนิคปฏิกริยาลูกโซ่พอลิเมอเรส

Abstract

งานวิจัยนี้ได้ทำการพัฒนาวิธีการเตรียมตัวอย่างอาหารให้เหมาะสมก่อนนำไปทำปฏิกิริยา PCR รวมถึงพัฒนาหาสภาวะที่เหมาะสมในการทำปฏิกิริยา multiplex PCR ในการตรวจหาการปนเปื้อนของเชื้อเอนเทอโรท็อกซิเจนิก เอสเชอริเชีย โคไล (enterotoxigenic Escherichia coli; ETEC) ในตัวอย่างอาหาร โดยวิธีการเตรียมตัวอย่างที่เลือกใช้ในงานวิจัยนี้เพื่อแยกแบคทีเรียออกจากเมทริกซ์ของอาหารหรือตัวยับยั้งปฏิกิริยา PCR และเพื่อเพิ่มความเข้มข้นของเชื้อแบคทีเรีย คือ วิธีการกักเซลล์แบคทีเรียไว้บนแผ่น membrane filter ผลการศึกษาพบว่า แม้ประสิทธิภาพในการแยกเซลล์แบคทีเรียออกจากเมทริกซ์ของอาหารของ membrane filter ซึ่งประเมินจากค่า % recovery จะมีค่าไม่สูงมาก คือ อยู่ในช่วง 69-79 แต่เมื่อนำมาใช้ร่วมกับวิธี multiplex PCR ที่พัฒนาขึ้นสามารถตรวจพบการปนเปื้อนของ ETEC ได้แม้มีการปนเปื้อนเพียง 102 CFU ต่ออาหารหนึ่งกรัม และสามารถดำเนินการแล้วเสร็จภายใน 8-10 ชั่วโมง หลังจากที่นำเอาวิธีการเตรียมตัวอย่างอาหารโดยใช้ membrane filter มาใช้ร่วมกับ multiplex PCR ในการตรวจหาการปนเปื้อนของเชื้อ ETEC ในตัวอย่างอาหารตามท้องตลาด ได้แก่ พริกแกงเขียวหวาน เนื้อหมูดิบ ลาบหมูสุก ลาบหมูกึ่งดิบกึ่งสุก และเครื่องดื่ม ผลการทดลองพบว่าสามารถตรวจพบเชื้อ E. coli ปนเปื้อนในอาหารประเภท เนื้อหมูดิบ ลาบหมูสุก ลาบหมูกึ่งดิบกึ่งสุก น้ำมะพร้าว น้ำฝรั่ง และน้ำใบบัวบก และพบเชื้อ ETEC ในอาหารประเภทลาบหมูกึ่งดิบกึ่งสุก แสดงให้เห็นว่าวิธีที่พัฒนาขึ้นสามารถตรวจการปนเปื้อนของเชื้อ ETEC ในอาหารได้