Abstract:
ศึกษาแนวทางการระงับข้อพิพาทโดยวิธีการอนุญาโตตุลาการ ตามพระราชบัญญัติอนุญาโตตุลาการ พ.ศ.2545 และแนวทางของกฎหมายในต่างประเทศ ซึ่งได้รับการยอมรับว่ามีลักษณะเป็นสากล โดยเน้นศึกษาเปรียบเทียบกับกฎหมายต้นแบบ ว่าด้วยการอนุญาโตตุลาการทางการค้าระหว่างประเทศ ของคณะกรรมาธิการแห่งสหประชาชาติว่าด้วยกฎหมายการค้าระหว่างประเทศ เพื่อศึกษาถึงบทบัญญัติในพระราชบัญญัติอนุญาโตตุลาการ พ.ศ. 2545 ที่มีความเป็นสากลและศึกษาถึงบทบัญญัติบางประการที่อาจเป็นอุปสรรค หรือก่อให้เกิดปัญหาในการบังคับใช้ พร้อมกับเสนอแนวทางในการปรับปรุงแก้ไข พระราชบัญญัติอนุญาโตตุลาการ พ.ศ. 2545 ให้เป็นที่ยอมรับจากคู่กรณีในนานาอารยะประเทศ จากการศึกษาพบว่าพระราชบัญญัติอนุญาโตตุลาการ พ.ศ. 2545 มีความเป็นสากลอยู่มาก โดยข้อความส่วนมากอิงกับบทบัญญัติของกฎหมายต้นแบบ ว่าด้วยการอนุญาโตตุลาการทางการค้าระหว่างประเทศ ของคณะกรรมาธิการแห่งสหประชาชาติว่าด้วยกฎหมายการค้าระหว่างประเทศ แต่ยังมีบทบัญญัติบางประการที่ผู้เขียนพบว่า ไม่สอดคล้องกับสากลประเทศ อันอาจทำให้เกิดอุปสรรคและเป็นปัญหาต่อการบังคับใช้ได้ โดยผู้เขียนได้ตั้งข้อสังเกตไว้ 6 ประการคือ เรื่องการอนุญาโตตุลาการในสัญญาทางปกครอง เรื่องความรับผิดของอนุญาโตตุลาการ เรื่องการมิได้แบ่งแยกกฎหมายอนุญาโตตุลาการ ออกเป็นกฎหมายอนุญาโตตุลาการภายในประเทศ และกฎหมายอนุญาโตตุลาการระหว่างประเทศ การขอใช้วิธีคุ้มครองชั่วคราวในการอนุญาโตตุลาการ และเรื่องผู้ประกอบวิชาชีพกฎหมายกับการเป็นอนุญาโตตุลาการ พร้อมนี้ผู้เขียนได้เสนอความคิดเห็นของผู้เขียน ที่มีต่อปัญหาดังกล่าวเพื่อเป็นแนวทางแก้ไขปัญหาต่อไป ผู้เขียนจึงได้ข้อสรุปที่สอดคล้องกับสมมติฐานของผู้เขียนว่า แม้พระราชบัญญัติอนุญาโตตุลาการ พ.ศ. 2545 เป็นบทบัญญัติที่มีความเป็นสากลอยู่มาก แต่ยังมีบทบัญญัติบางประการที่ไม่เป็นสากล อันอาจเป็นอุปสรรคต่อการบังคับใช้ได้ ซึ่งหากได้รับการพิจารณา ปรับปรุง แก้ไข จะส่งผลให้พระราชบัญญัติอนุญาโตตุลาการ พ.ศ. 2545 มีความเป็นสากลมากยิ่งขึ้น และเป็นที่ยอมรับจากนานาอารยะประเทศ อันทำให้การอนุญาโตตุลาการของประเทศไทยเป็นที่นิยมแพร่หลาย ส่งผลให้มีรายได้เข้าประเทศ