Abstract:
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษากระบวนการตรวจพิจารณาเนื้อหารายการของสถานีโทรทัศน์ยูบีซี ตลอดจนศึกษาปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อกระบวนการตรวจพิจารณาเนื้อหารายการของสถานีโทรทัศน์ยูบีซี การศึกษาวิจัยนี้เป็นการศึกษาเชิงคุณภาพ โดยการสัมภาษณ์แบบเจาะลึก ศึกษาเอกสาร การสังเกตการณ์อย่างมีส่วนร่วมในแผนกตรวจพิจารณาเนื้อหารายการ (QC.) ของสถานีโทรทัศน์ยูบีซี ผลการศึกษาพบว่าสถานีโทรทัศน์ยูบีซีมีวิธีที่ใช้ในกระบวนการตรวจพิจารณาเนื้อหารายการอยู่ด้วยกัน 4 วิธีคือ 1) การดูดเสียง 2) การโมเสคภาพ 3) การตัดทอนหรือตัดต่อใหม่ 4) การห้ามออกอากาศ โดยมีแผนก QC. ซึ่งเป็นแผนกหนึ่งในฝ่าย Movies&Entertainment ทำหน้าที่ในการตรวจพิจารณาเนื้อหารายการก่อนที่จะแพร่ภาพสู่ผู้ชม โดยรายการของสถานีโทรทัศน์ยูบีซีประกอบด้วยรายการที่สถานีฯ ผลิตเอง และรายการที่สถานีฯสั่งซื้อจากภายในประเทศและต่างประเทศ ซึ่งแบ่งออกตามเงื่อนไขสัญญาในการได้มาซึ่งตัวรายการได้ 2 ลักษณะคือ 1) การซื้อเฉพาะรายการ 2) การซื้อทั้งช่องรายการ โดยบริษัทเจ้าของลิขสิทธิ์เป็นผู้จัดผังรายการให้ รายการที่สถานีโทรทัศน์ยูบีซีสามารถตรวจพิจารณาเนื้อหารายการได้คือรายการที่สถานี ฯผลิตเอง และรายการที่ซื้อแบบเฉพาะรายการ ในทางตรงกันข้ามรายการที่ซื้อทั้งช่องรายการจะมีบริษัทเจ้าของลิขสิทธิ์เป็นผู้ตรวจพิจารณาเนื้อหารายการเอง ยกเว้นช่อง HBO และช่อง Cinemax ที่สถานี ฯสามารถตรวจพิจารณาเนื้อหารายการได้บางส่วนในลักษณะเป็นข้อเสนอแนะ (Comment)ให้กับทางช่องรายการดังกล่าว นอกจากนี้ ยังพบว่าปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อกระบวนการตรวจพิจารณาเนื้อหารายการของสถานีโทรทัศน์ยูบีซี ประกอบด้วย 2 ปัจจัยคือ 1) ปัจจัยภายในองค์กร ได้แก่ เงื่อนไขสัญญาในการได้มาซึ่งตัวรายการ และข้อจำกัดของบุคลากร 2) ปัจจัยภายนอกองค์กร ได้แก่ กฎระเบียบภายใต้การกำกับดูแลโดย กกช. และวัฒนธรรม ซึ่งปัจจัยดังกล่าวคือสิ่งที่สถานี ฯจะต้องคำนึงถึงและใช้เป็นแนวทางในกระบวนการตรวจพิจารณาเพื่อให้รายการที่จะออกอากาศมีเนื้อหาที่เหมาะสมและเป็นไปตามเกณฑ์ที่กฎหมายกำหนด
