Abstract:
การศึกษานี้เป็นการศึกษาโครงการลงทุนเพื่อสังคมที่ดำเนินการโดยกรมพัฒนาฝีมือแรงงานภายใต้โครงการฝึกอาชีพในภูมิภาคเพื่อบรรเทาปัญหาการว่างงานสำหรับแรงงานอายุ 15 ปีขึ้นไปที่ถูกเลิกจ้างและว่างงาน รวมถึงผลของการดำเนินงานตามโครงการดังกล่าวในด้านความสามารถในการพัฒนาศักยภาพและทักษะอาชีพ ด้านการสร้างรายได้ ด้านความสามารถในการช่วยเหลือครอบครัว/ชุมชน และด้านการรวมกลุ่มในรูปธุรกิจชุมชนเพื่อสร้างความเข้มแข็งให้แก่ชุมชน โดยการใช้แบบสอบถามเป็นเครื่องมือในการเก็บรวบรวมข้อมูลประกอบการสัมภาษณ์ ประชากรในการศึกษา คือ กลุ่มแรงงานอายุ 15 ปีขึ้นไปที่เข้ารับการฝึกอบรมพัฒนาฝีมือแรงงานในสาขาวิชาชีพต่าง ๆ ของโครงการในพื้นที่จังหวัดนครราชสีมา ขอนแก่น และอุบลราชธานี จังหวัดละ 100 คน ผลการศึกษาสรุปได้ว่า โครงการลงทุนเพื่อสังคมที่ดำเนินการโดยกรมพัฒนาฝีมือแรงงาน มีข้อบกพร่องอันอาจส่งผลให้การฝึกทักษะอาชีพไม่บรรลุผลตามวัตถุประสงค์ที่ตั้งไว้ คือระยะเวลาที่กำหนดไว้ตายตัวในการฝึกอบรมทุกสาขาวิชาชีพที่มีความยากง่ายต่างกัน เบี้ยเลี้ยงรายวันระหว่างการฝึกอบรมอาจทำให้มีผู้เข้ารับการฝึกอบรมต้องการค่าเบี้ยเลี้ยงมากกว่าการฝึกทักษะอาชีพอย่างแท้จริง และผู้มีหน้าที่คัดเลือกบุคคลผู้ซึ่งจะได้เข้ารับการฝึกอบรมที่อาจใช้ความสัมพันธ์ส่วนตัวในการคัดเลือก สำหรับผลการดำเนินงานตามโครงการ พบว่า สามารถเพิ่มศักยภาพและทักษะอาชีพให้แก่ผู้ถูกเลิกจ้างและว่างงานได้ มีการนำทรัพยากรธรรมชาติในท้องถิ่นมาใช้ทำการผลิตในบางสาขาอาชีพ ผู้ผ่านการฝึกอบรมบางส่วนสามารถสร้างรายได้ให้สูงขึ้นและเพียงพอต่อรายจ่ายในการครองชีพและเลี้ยงครอบครัวแต่ยังมีเงินเก็บออมน้อยมาก นอกจากนี้พบว่าคนในชุมชนชนยังมีการช่วยเหลือเกื้อกูลกันในระดับสูง สำหรับด้านตลาดผลิตภัณฑ์และตลาดแรงงานรองรับผู้ผ่านการฝึกอบรมทางราชการยังให้ความช่วยเหลือน้อยมาก รวมถึงยังขาดการสนับสนุนให้มีเงินกู้เพื่อประกอบอาชีพ หลังจากได้รับการฝึกอบรมแล้วผู้รับการอบรมที่เป็นเกษตรกรส่วนใหญ่ยังเต็มใจทำงานอยู่ในชุมชนต่อไปซึ่งเป็นการช่วยทำให้ชุมชนเข้มแข็งขึ้น แต่ส่วนใหญ่ยังพัฒนาไปไม่ถึงขั้นการรวมกลุ่มในรูปธุรกิจชุมชนเนื่องจากขาดเงินทุนในการรวมกลุ่มและขาดการส่งเสริมการรวมกลุ่มจากผู้นำชุมชน สำหรับผู้รับการฝึกอบรมที่เป็นผู้ถูกเลิกจ้างและว่างงานอันเนื่องมาจากวิกฤตติเศรษฐกิจโดยเฉพาะแรงงานหนุ่มสาวส่วนใหญ่มีแนวโน้มที่จะกลับเข้ามาหางานทำในกรุงเทพฯ หรือปริมณฑลอีกหากภาวะเศรษฐกิจดีขึ้น จึงเห็นได้ว่าประชากรส่วนนี้ไม่ใช่คนกลุ่มหลักที่จะก่อให้เกิดความเข้มแข็งของชุมชนได้
