ผลกระทบของภาษีต่ออุปสงค์ผลไม้ไทยและสุราผลไม้ต่างประเทศ

Abstract

สุราผลไม้นำเข้าอันได้แก่ ไวน์และแชมเปญ เป็นสินค้าที่ทำให้ประเทศไทยต้องขาดดุลการค้ากับต่างประเทศเป็นจำนวนมาก เนื่องจากไม่สามารถผลิตได้คุณภาพทัดเทียมกับต่างประเทศ นอกจากนี้ยังเป็นสินค้าฟุ่มเฟือยและให้โทษต่อร่างกาย ดังนั้นรัฐบาลสมัยต่างๆ จึงมักดำเนินนโยบายในการลดการบริโภค โดยอาศัยมาตรการทางราคาโดยเฉพาะอย่างยิ่งภาษีสรรพสามิตเป็นหลัก การศึกษานี้มุ่งศึกษาประสิทธิภาพของภาษีสรรพสามิตที่มีต่อสุราผลไม้นำเข้า โดยเป็นการวิเคราะห์ร่วมกันระหว่างอุปสงค์การบริโภค ซึ่งจะศึกษาถึงอิทธิพลของตัวแปรต่าง ๆ ที่มีต่อการบริโภค ความสามารถในการทดแทนสุราผลไม้นำเข้าด้วยสุราผลไม้ไทย และกลยุทธ์ในการปรับตัวทางด้านราคาของผู้นำเข้า ซึ่งจะนำไปสู่การวิเคราะห์ผลกระทบจากภาษีในประเด็นหลักคือ ผลต่อการบริโภค ผลต่อดุลการค้า ผลต่อรายได้รัฐจากภาษี และผลต่ออุตสาหกรรมสุราผลไม้ไทยในการทดแทนสุราผลไม้นำเข้า ผลการศึกษาในส่วนของอุปสงค์การบริโภค พบว่าราคาสุราผลไม้นำเข้า และรายได้ผู้บริโภคเป็นตัวแปรที่มีอิทธิพลต่อการบริโภคเป็นอย่างมาก ดังนั้นนโยบายราคาจึงมีประสิทธิภาพในการลดการบริโภค ส่วนผลของการทดแทนกัน พบว่าสุราผลไม้ไทยไม่สามารถทดแทนสุราผลไม้นำเข้าได้ดีนัก แสดงให้เห็นว่านโยบายด้านราคาไม่ใช่นโยบายที่มีประสิทธิภาพ ในการส่งเสริมการบริโภคสุราผลไม้ไทยแทนสุราผลไม้ต่างประเทศ ส่วนผลการวิเคราะห์ผลจากภาษีที่มีต่อสุราผลไม้นำเข้า ซึ่งเป็นการพิจารณาร่วมกันระหว่างอุปสงค์การบริโภค และกลยุทธ์ของผู้นำเข้าสุราผลไม้ พบว่าการปรับขึ้นของอัตราภาษีสรรพสามิตในอัตราสูงอย่างต่อเนื่องในอดีต ได้ส่งผลให้การบริโภคลดลง นอกจากนี้ยังสามารถลดการขาดดุลการค้าได้อย่างมีประสิทธิภาพ แต่อย่างไรก็ตาม รัฐต้องสูญเสียรายได้จากภาษีไปบางส่วน