ฤทธิ์และกลไกการออกฤทธิ์ต้านชักของ (เอ็น-ไฮดรอกซีเม็ทธิล)-2-โพรพิลเพนทามาย์ : รายงานผลการวิจัย

Abstract

ศึกษาลักษณะและกลไกการออกฤทธิ์ต้านชักของสาร (เอ็น-ไฮดรอกซีเม็ทธิล)-2-โพรพิลเพ็นทามายด์ ซึ่งเป็นอนุพันธ์ใหม่ของกรดวาลโปรอิก (วีพีเอ) ที่มีฤทธิ์ต้านซัก เมื่อเปรียบเทียบกับ วีพีเอ พบว่า สารเอชพีพี ออกฤทธิ์ต้านซักได้เร็วกว่าและแรงกว่าวีพีเอแต่มีระยะเวลาการออกฤทธิ์ที่สั้นกว่า ในขณะที่ความเป็นพิษต่อการทำงานประสานกันของกล้ามเนื้อลายของสารทั้งสอง แม้จะอยู่ในระดับที่ใกล้เคียงกันในระยะแรก แต่ความเป็นพิษจากวีพีเอจะอยู่ได้นานกว่าความเป็นพิษจากสารเอชพีพีซึ่งค่อยๆ ลดลงพร้อมๆ กับฤทธิ์ต้านชัก เช่นเดียวกันกับวีพีเอ เมแทบอลิซึมของสารเอชพีพีน่าจะเกี่ยวข้องกับเอนไซม์ไซโตโครมพี 450 เมื่อศึกษาต่อไปถึงผลของสารเอชพีพี ต่อระดับของสารสื่อประสาทที่เป็นกรดอะมิโน อันได้แก่ กลูตาเมท แอสพาร์เตท กลัยซีนและกาบา ในเปลือกสมองของหนูแรทในขณะตื่น โดยวิธีไมโครอะลัยซีส พบว่าสารเอชพีพี ในขนาด 80 และ 160 มก/กก น้ำหนักตัว มีฤทธิ์ทำให้ระดับของกลูตาเมทในเปลือกสมองของหนูแรทในขณะตื่น ลดลงอย่างมีนัยสำคัญทาสถิติในขณะที่จะพบการลดขอกลูตาเทเฉพาะแต่ในกลุ่มของหนูแรทที่ได้รับ วีพีเอในขนาดสูง (440 มก/กก น้ำหนักตัว) เท่านั้น เมื่อศึกษาฤทธิ์ของสารดังกล่าวที่มีค่าตัวรับชนิด กาบา เอ กลัยซีน และเอ็นเอ็มดีเอ ในเซลล์ประสาทที่แยกได้ทันทีจากฮิปโปแคมปัสของหนูแรท โดยการวัดกระแสทั้งหมดที่ไหลผ่านเยื่อหุ้มเซลล์ของเซลล์ประสาท พบว่าสารเอชพีพีไม่มีผลโดยตรงในการที่จะทำให้เกิดกระแสไหลผ่านเข้าเซลล์ประสาทปิรามิด ที่แยกได้ทันที่จากฮิปโปแคมปัสของหนูแรท และไม่เปลี่ยนแปลงการตอบสนองที่ผ่านตัวรับชนิดกาบา เอ กลัยซีน และเอ็นเอ็มดีเอ จากผลการศึกษาดังกล่าวมาข้างต้นนี้ อาจกล่าวได้ว่าสารเอชพีพีเป็นอนุพันธ์ที่มีฤทธิ์ต้านชักที่แรงกว่าแต่มีข้อด้อยกว่าวีพีเอคือ มีระยะเวลาออกฤทธิ์ที่สั้นกว่า และน่าจะมีกลไกการออกฤทธิ์ต้านชัก โดยการลดระดับกลูตาเมทซึ่งเป็นสารสื่อประสาทชนิดกระตุ้นสมอง ควรจะมีการปรับปรุงโครงสร้างทางเคมีให้ได้สารที่มีระยะเวลาการออกฤทธิ์ต้านชักนานกว่านี้