การศึกษาความไวเพื่อเปรียบเทียบประสิทธิภาพเชิงเศรษฐศาสตร์ของแผนการทดลองจัตุรัสลาตินและแผนการทดลองแบบสุ่มในบล็อกสมบูรณ์

Abstract

วัตถุประสงค์ของการวิจัยในครั้งนี้ เพื่อศึกษาความไวและเปรียบเทียบประสิทธิภาพเชิงเศรษฐศาสตร์ของแผนการทดลอง 2 แผน คือ แผนการทดลองจัตุรัสลาตินและแผนการทดลองแบบสุ่มในบล็อกสมบูรณ์ การวิจัยครั้งนี้ได้ทำการจำลองข้อมูลจากเทคนิคมอนติคาร์โลด้วยโปรแกรม S-PLUS 2000 โดยกำหนดให้จำนวนวิธีทดลองที่ใช้ทดลองเท่ากับ 3 5 และ 7 ค่าสัมประสิทธิ์ความแปรผันเท่ากับ 10% 20% และ 30% ระดับนัยสำคัญที่ศึกษา คือ 0.01 0.05 และ 0.10 กำหนดให้ระดับค่าใช้จ่ายที่ใช้ในการทดลอง ได้แก่ ค่าใช้จ่ายในการหาหน่วยทดลอง ค่าใช้จ่ายในการให้วิธีทดลอง และค่าเสียโอกาส แตกต่างกัน 2 ระดับ คือ ระดับต่ำ หมายถึง ค่าต่ำสุดของช่วงค่าใช้จ่ายต่างๆ และระดับสูง หมายถึง ค่าสูงสุดของช่วงค่าใช้จ่ายต่างๆ เกณฑ์ที่ใช้ในการเปรียบเทียบประสิทธิภาพเชิงเศรษฐศาสตร์ของแผนการทดลอง คือ ค่าคาดหวังของค่าใช้จ่ายที่ใช้ในการทดลองที่ต่ำกว่า จะถือว่ามีประสิทธิภาพเชิงเศรษฐศาสตร์มากกว่า โดยทำการศึกษา 2 กรณี คือ กรณีค่าใช้จ่ายต่างๆ ในการทดลองระดับต่ำและกรณีค่าใช้จ่ายต่างๆ ในการทดลองระดับสูง ค่าคาดหวังของค่าใช้จ่ายที่ใช้ในการทดลอง เมื่อค่าใช้จ่ายต่างๆ ในการทดลองระดับต่ำ พบว่า ค่าคาดหวังของค่าใช้จ่ายที่ใช้ในการทดลองของแผนการทดลองจัตุรัสลาตินต่ำกว่าแผนการทดลองแบบสุ่มในบล็อกสมบูรณ์ มีเพียงบางกรณีเท่านั้นที่ค่าคาดหวังของค่าใช้จ่ายที่ใช้ในการทดลองของแผนการทดลองจัตุรัสลาตินสูงกว่าแผนการทดลองแบบสุ่มในบล็อกสมบูรณ์ เนื่องจากข้อจำกัดด้านระดับความเป็นเสรีของความคลาดเคลื่อนของการทดลองและจำนวนหน่วยทดลองที่น้อยเกินไปสำหรับแผนการทดลองจัตุรัสลาติน เพราะโดยทั่วไปการตรวจสอบอิทธิพลในระดับต่ำจำเป็นต้องใช้หน่วยทดลองจำนวนมาก จึงส่งผลต่อความสม่ำเสมอในการยอมรับหรือปฏิเสธสมมติฐาน และค่าคาดหวังของค่าใช้จ่ายที่ใช้ในการทดลอง ค่าคาดหวังของค่าใช้จ่ายที่ใช้ในการทดลอง เมื่อค่าใช้จ่ายต่างๆ ในการทดลองระดับสูง พบว่าทุกรณีค่าคาดหวังของค่าใช้จ่ายที่ใช้ในการทดลองของแผนการทดลองจัตุรัสลาตินต่ำกว่าแผนการทดลองแบบสุ่มในบล็อกสมบูรณ์ เนื่องจากเมื่อพิจารณากรณีค่าใช้จ่ายต่างๆ ในการทดลองระดับสูง แผนการทดลองจัตุรัสลาตินจะมีความละเอียดในการตรวจสอบความแตกต่างมากกว่าแผนการทดลองแบบสุ่มในบล็อกสมบูรณ์ และการตรวจสอบอิทธิพลในระดับสูงไม่จำเป็นต้องใช้หน่วยทดลองจำนวนมาก จึงสามารถตรวจสอบความแตกต่างที่มีอยู่ได้ดีกว่า ดังนั้นค่าคาดหวังของค่าใช้จ่ายที่ใช้ในการทดลองระหว่าง 2 แผนการทดลอง จึงมีความแตกต่างกันอย่างชัดเจน