Abstract:
ยิปซัมฟลูแก๊ส (Flue-gas gypsum) หรือยิปซัมเอฟจีดี (FGD gypsum) ที่ใช้ในการศึกษานี้เป็นวัสดุเหลือทิ้ง (Waste) ซึ่งเกิดจากเครื่องกำจัดแก๊สซัลเฟอร์ไดออกไซด์หรือเครื่องเอฟจีดี (FGD : Flue gas desulfurizer) ของโรงไฟฟ้าแม่เมาะ งานวิจัยนี้มีจุดประสงค์เพื่อศึกษาการปรับปรุงคุณภาพยิปซัมฟลูแก๊สจากโรงไฟฟ้าแม่เมาะ โดยเทคนิคการแต่งแร่เพื่อทำให้ยิปซัมฟลูแก๊สนั้นมีคุณภาพเท่ากับมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรมยิปซัม โดยนำยิปซัมฟลูแก๊สมาผ่านการคัดขนาดด้วยไฮโดรไซโคลน (Hydrocyclone) แล้วนำเอาส่วนหยาบ (Underflow) ที่ได้มาผ่านเครื่องแยกแม่เหล็กแบบเปียกความเข้มสูง (Wet High Intensity Magnetic Separator : WHIMS) ก่อนนำเอาส่วนที่ไม่ติดแม่เหล็กมาผ่านขบวนการขัดสีผิวแบบเปียก (Wet scrubbing) โดยใช้สารเคมีช่วย ซึ่งขบวนการทั้งหมดดังกล่าวสามารถเพิ่มคุณภาพของยิปซัมฟลูแก๊สได้ โดยเฉพาะในด้านความขาว (Whiteness) และความขาวสว่าง (Brightness) ผลที่ได้จากศึกษาพบว่า การคัดขนาดยิปซัมฟลูแก๊สด้วยไฮโดรไซโคลนโดยการป้อนแร่ที่ความเข้มข้นแร่ป้อน 5% solid โดยน้ำหนักและความดัน 30 ปอนด์ต่อตารางนิ้วเป็นสภาวะที่สามารถคัดแยกส่วนหยาบ (Underflow) ที่มีความขาวเพิ่มขึ้นได้ดีที่สุด และสามารถเก็บแร่ได้ 92.15% ของน้ำหนักของแร่ป้อน ส่วนละเอียด (Overflow) ประกอบด้วย เถ้าลอย (Fly ash) เป็นส่วนใหญ่และมลทินอื่นๆ
ในขั้นตอนต่อมานำส่วนหยาบที่ได้มาผ่านเครื่องแยกแม่เหล็กแบบเปียกความเข้มสูง ที่ความต่างศักย์ไฟฟ้า 70 โวลต์และกระแสไฟฟ้า 14 แอมแปร์ สามารถเก็บมลทินที่ติดแม่เหล็กในส่วนติดแม่เหล็กได้มากที่สุด จากนั้นนำผลิตภัณฑ์ที่ไม่ติดแม่เหล็กที่ได้ไปผ่านเครื่องขัดสีผิวโดยเติมโซดาไฟ (NaOH) ที่ 1.43 กิโลกรัมต่อตัน โดยมีความเข้มข้นแร่ป้อน 70% solid โดยน้ำหนักและความเร็วรอบที่ 600 รอบต่อนาที พบว่าผลิตภัณฑ์ยิปซัมที่ได้ความขาวมีค่าเท่ากับ 61.25 และความขาวสว่างมีค่าเท่ากับ 80.65 ซึ่งค่าความขาวและค่าความขาวสว่างดังกล่าวสูงกว่าค่าของยิปซัมธรรมชาติที่มีค่าเท่ากับ 57.55 และ 66.95 ตามลำดับ