กระบวนการสร้างกลุ่มเพื่อนโดยการสนทนาแบบออนไลน์ : ศึกษากรณีกลุ่มเพื่อนมิตรภาพ

Abstract

การศึกษา เรื่องกระบวนการสร้างกลุ่มเพื่อนโดยการสนทนาแบบออนไลน์ : ศึกษากรณีกลุ่มเพื่อนมิตรภาพ มีวัตถุประสงค์ 3 ประการ คือ ศึกษาปฏิสัมพันธ์แบบออนไลน์กับการตอบสนองความต้องการความผูกพันรักใคร่จากเพื่อนศึกษาเปรียบเทียบมิตรภาพกลุ่มเพื่อนออนไลน์กับมิตรภาพกลุ่มเพื่อนร่วมสถาบันการศึกษา และศึกษาบทบาทของกลุ่มเพื่อนออนไลน์ในการทดแทนกลุ่มเพื่อนในสังคมสมัยใหม่ ซึ่งวิธีการศึกษาได้วิเคราะห์เนื้อหาจากการสนทนาแบบออนไลน์เพื่อศึกษาถึงรูปแบบพฤติกรรมที่เกิดขึ้น และได้เปรียบเทียบมิตรภาพที่เกิดขึ้นระหว่างเพื่อนสองกลุ่มคือกลุ่มเพื่อนออนไลน์กับกลุ่มเพื่อนร่วมสถาบันการศึกษา ผลการวิจัยพบว่า รูปแบบพฤติกรรมของกลุ่มเพื่อนออนไลน์มีทั้งที่เหมือนและแตกต่างกับการแสดงออกของกลุ่มเพื่อนร่วมสถาบันการศึกษา และปริบทการสื่อสารผ่านตัวกลางด้วยคอมพิวเตอร์นั้นเอื้อโอกาสให้กลุ่มเพื่อนออนไลน์มีอิสระเสรีภาพในการแสดงออกอย่างไร้ขอบเขตผ่านตัวอักษรและสัญลักษณ์ต่างๆ นอกจากนี้ยังพบว่า ปฏิสัมพันธ์แบบออนไลน์สามารถตอบสนองความผูกพันรักใคร่จากเพื่อนได้ สิ่งที่เหมือนกันสำหรับมิตรภาพที่เกิดขึ้นระหว่างกลุ่มเพื่อนออนไลน์กับกลุ่มเพื่อนร่วมสถาบันคือ เหตุผลในการเข้าร่วมกลุ่ม คุณค่าและทัศนคติใหม่ ชนิดกลุ่มเพื่อน ลักษณะเด่นและการดึงดูดความสนใจ เป็นกำลังใจ/ที่ปรึกษา/แก้เหงา มีทั้งเพื่อนสนิทและเพื่อนธรรมดาและต้องการยอมรับจากกลุ่มและสิ่งที่แตกต่างกันสำหรับมิตรภาพที่เกิดขึ้นระหว่างกลุ่มเพื่อนออนไลน์กับกลุ่มเพื่อนร่วมสถาบันคือ วัตถุประสงค์ของกลุ่ม กิจกรรมของกลุ่ม การมีความลับต่อกัน คามรู้สึกผูกพัน การปรับตัว การเลือกคบเพื่อน การยอมรับซึ่งกันและกัน การรักษามิตรภาพ หวังผลตอบแทนและปัญหาที่เกิดขึ้น กลุ่มเพื่อนออนไลน์สามารถทดแทนกลุ่มเพื่อนในสังคมสมัยใหม่ได้สำหรับบุคคลที่มีแนวคิดว่า การสนทนาแบบออนไลน์นั้นเป็นเครื่องมือที่จะช่วยในการสร้างมิตรภาพโดยสามารถสนทนากับใครก็ได้ไม่มีข้อแม้ซึ่งในสังคมจริงไม่สามารถทำได้ เมื่อเริ่มรู้จักกันแล้วสนทนากันด้วยความเข้าใจ นัดพบกันและตกลงที่จะเป็นเพื่อนที่ดีต่อกันแล้ว ความเป็นเพื่อนไม่ว่าจะมาจากการสนทนาแบบออนไลน์หรือไม่ก็ตามไม่มีความแตกต่างกัน และอีกกลุ่มหนึ่งมีแนวคิดว่า กลุ่มเพื่อนออนไลน์ไม่สามารถทดแทนการมีกลุ่มเพื่อนในสังคมสมัยใหม่ได้ เพราะทุกอย่างในโลกไซเบอร์ล้วนหาความจริงได้ยาก จึงเป็นเพียงการเข้าไปสร้างตัวตน สร้างมิตรภาพภายในโลกไซเบอร์เท่านั้น เมื่ออยู่ในโลกความเป็นจริงก็ต้องมีเพื่อนที่อยู่ในสังคมจริง เพื่อนออนไลน์ไม่สามารถทดแทนได้เพราะไม่มีความใกล้ชิดกัน ไม่มีกิจกรรมที่ทำร่วมกันมา ขาดการเรียนรู้กันในโลกความเป็นจริง ดังนั้น ทุกสิ่งทุกอย่างจึงอาจเป็นเพียงการหลอกลวงกันเท่านั้น